Đài Loan dọa tập trận gần Philippines

Biểu tình bài Philippines và bày tỏ liên đới với Đài Loan tại Hồng Kông ngày 14/05/201313.

REUTERS/Tyrone Siu

Trọng Nghĩa

Trong một động thái được cho là nhằm gia tăng áp lực trên chính quyền Manila, Đài Loan vào hôm nay, 14/05/2013, cho biết sẽ tiến hành một cuộc tập trận trong vùng biển gần Philippines nếu Manila không chính thức xin lỗi về vụ sát hại một ngư dân Đài Loan. Khu vực được chọn để diễn tập hải quân chính là vùng biển nơi tàu cá Đài Loan bị tuần duyên Philippines tấn công làm cho một người thiệt mạng hôm 09/05/2013.

Phát biểu với hãng tin Pháp AFP, bộ Quốc phòng Đài Loan xác định : « Chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng, và việc thực hiện một cuộc tập trận tại vùng eo biển Bashi (Ba Sĩ) là một phương án của quân đội. Cuộc tập trận này có được tiến hành hay không, điều đó tùy thuộc vào phản ứng của chính phủ Philippines. »
Hôm 12/05/2013, Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu như đã ra một ‘tối hậu thư’ cho Philippines, kỳ hạn là trước nửa đêm hôm nay, 14/05/2013 – tức là 16 giờ, giờ Quốc tế - Manila phải chính thức xin lỗi về vụ giết hại ngư dân Đài Loan. Bằng không thì chính quyền Đài Bắc sẽ có các biện pháp trừng phạt, trong đó có việc « đình chỉ sử dụng toàn bộ lao động Philippines, triệu hồi đại diện Đài Loan tại Philippines và trục xuất đại diện của Philippines tại Đài Bắc về nước ».
Ngoài việc xin lỗi, Đài Loan cũng yêu cầu Philippines xét xử những người lính tuần duyên chịu trách nhiệm về sự cố này, bồi thường cho cái chết của ngư dân Đài Loan và thiệt hại của tàu cá, và bắt đầu đàm phán một thỏa thuận đánh cá song phương.
Thông báo về cuộc tập trận là một biện pháp gây sức ép mới, vài tiếng đồng hồ trước lúc ‘tối hậu thư’ của Đài Bắc hết hạn. Bộ Quốc phòng Đài Loan từ chối không cho biết thêm chi tiết về cuộc tập trận, nhưng hãng tin Nhà nước Đài Loan Central News Agency cho biết là cuộc diễn tập sẽ được tổ chức vào ngày 16/05/2013, huy động một tàu khu trục lớp Kidd, một hộ tống hạm lớp Perry và ba tàu hộ tống của lực lượng tuần duyên.
Theo nguồn tin trên, một số máy bay chiến đấu cũng sẽ tham gia vào cuộc tập trận mà lần đầu tiên sẽ chọn Philippines là kẻ thù. Vào cuối tuần qua, Đài Loan cũng đã phái bốn chiếc tàu tuần duyên và hải quân đến bảo vệ ngư dân tại các vùng biển gần Philippines.
Trước tình hình căng thẳng giữa hai nước đều là đồng minh của mình, bộ Ngoại giao Mỹ hôm qua (13/05/2013) đã lên tiếng kêu gọi tất cả các bên « tránh mọi hành động khiêu khích ». Bà Jennifer Psaki, tân phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, đã tỏ ý lấy làm tiếc về cái chết của ngư dân Đài Loan, nhưng không lên án Philippines.