Chuyên gia Mỹ : Trung Quốc có ý hướng dùng sức mạnh để thúc ép Nhật Bản

Tàu tuần dương Nhật kèm sát tàu Hải giám 66 của Trung Quốc (G) ở vùng biển Senkaku/Điếu Ngư. Ảnh chụp từ trên không ngày 23/04/2013

REUTERS/Kyodo

Trọng Nghĩa

Bắc Kinh hoàn toàn có khả năng sử dụng sức mạnh ngày càng tăng của mình để lấn lướt Tokyo, nhưng sẽ tránh một cuộc đối đầu theo kiểu chiến tranh lạnh với Washington. Trên đây là kết luận chủ yếu của một công trình nghiên cứu Mỹ được ngày 03/05/2013. Bản báo cáo của viện nghiên cứu Carnegie Endowment for International Peace, trụ sở tại thủ đô Hoa Kỳ, được coi là một nghiên cứu công khai toàn diện nhất về sự trỗi dậy của Trung Quốc và tác động trên liên minh Mỹ-Nhật trong những năm tới đây.

Dưới tựa đề “Quân sự Trung Quốc và Liên minh Mỹ-Nhật Bản vào năm 2030” (China’s Military and the U.S.-Japan Alliance in 2030), các chuyên gia Mỹ ghi nhận rằng với chí phí quốc phòng luôn tăng trên 10% mỗi năm, Trung Quốc ngày càng tạo ra những quan hệ căng thẳng với Nhật Bản, nước đang lên tiếng báo động về tần số càng lúc càng dồn dập của các vụ tàu Trung Quốc đột nhập vào khu vực bao quanh quần đảo đang tranh chấp giữa hai bên.
Theo các chuyên gia Mỹ, nhìn một cách tổng quát thì chủ trương của Trung Quốc vẫn là chỉ dùng vũ lực như một phương cách tối hậu trong vấn đề đối ngoại. Thế nhưng hiện nay, Bắc Kinh có thể thấy có lợi trong việc xử lý vấn đề quần đảo Senkaku/Điếu Ngư như là một trường hợp đặc biệt, tức là viện đến sức mạnh để đạt mục tiêu giành lấy chủ quyền.
Báo cáo viết : “Trong vòng từ 15 đến 20 năm tới đây, thách thức tiềm tàng đối với liên minh Mỹ-Nhật không bao hàm một cuộc xung đột quân sự toàn diện giữa Trung Quốc với Nhật Bản hay Hoa Kỳ - chẳng hạn như trong trường hợp Trung Quốc cố gắng dùng sức mạnh trục xuất Mỹ ra khỏi khu vực”.
Thách thức nhiều khả năng xẩy ra nhất, theo bản báo cáo, sẽ bắt nguồn từ “sức mạnh cưỡng chế ngày càng tăng của Bắc Kinh”. Tiềm lực quân sự của Trung Quốc ngày càng mạnh có thể cho phép Bắc Kinh gia tăng ảnh hưởng hoặc tìm cách giải quyết tranh chấp với Tokyo theo chiều hướng có lợi cho Trung Quốc.
Đối với các tác giả, “các thay đổi đáng kể” - chẳng hạn như một cuộc chiến tranh lạnh tại châu Á giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ và các đồng minh, hoặc khả năng Châu Á bị Trung Quốc hoàn toàn khống chế, các điều này chưa thể xẩy ra vào thời điểm năm 2030.