TIN TỔNG HỢP - 26/03/2025

 RFI

(RFI) – Ngoại trưởng Pháp bắt đầu vòng công du châu Á đầu tiên. Sau chặng dừng đầu tiên ở Singapore, hôm nay, 25/03/2025, ngoại trưởng Pháp Jean-Noël Barrot đến thăm Indonesia trước khi đến Trung Quốc. Chuyến thăm này diễn ra trong khuôn khổ vòng công du Đông Nam Á sắp tới của nguyên thủ Pháp Emmanuel Macron. Lịch trình nghị sự được thông báo là những hồ sơ quốc tế lớn như xung đột tại Ukraina và Cận Đông, cũng như là tăng cường hợp tác đối tác chiến lược trong bầu không khí bất định do những căng thẳng Mỹ - Trung gây ra.

(Inquirer) – Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ công du Philippines ngày 28 và 29/03/2025. Chuyến đi « đúng thời điểm » và chứng tỏ châu Á-Thái Bình Dương là một ưu tiên của Nhà Trắng, theo đánh giá của đại sứ Philippines tại Washington. Thông cáo của Lầu Năm Góc cho biết tại Manila, bộ trưởng Quốc Phòng Pete Hegseth sẽ hội kiến tổng thống Ferdinand Marcos Jr và sẽ có những cuộc trao đổi với đồng cấp Philippines, Gilberto Teodoro. Philippines là một trong những chặng dừng của vòng công du châu Á-Thái Bình Dương của ông Hegseth, bên cạnh Hawaii, đảo Guam và Nhật Bản.

(RFI) – Liên Âu thông báo ưu tiên gần 50 dự án khai thác khoáng sản chiến lược. Ngày 25/03/2025, Ủy Ban Châu Âu công bố danh sách đầu tiên về các quặng mỏ và nhà máy chuyên sản xuất đất hiếm và các kim loại thiết yếu có thể được mở tại châu lục. Trong số 47 dự án, có 9 tại Pháp. Mục tiêu là giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn cung ứng từ Trung Quốc.

(AFP) – Hungary và Nga tăng cường hợp tác về thương mại và năng lượng. Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjarto đến Matxcơva hôm nay 26/03/2025. Budapest phụ thuộc vào năng lượng của Nga. Trên mạng xã hội Facebook, ông thông báo sẽ có các cuộc trao đổi với phó thủ tướng Nga kiêm bộ trưởng Năng Lượng Alexander Novak. Là thành viên Liên Hiệp Châu Âu, Hungary luôn « đi ngược », chống mọi kế hoạch trừng phạt kinh tế Nga từ khi Matxcơva xâm chiếm Ukraina. Năm 2004, Hungary mua gần 9 tỷ mét khối khí đốt và gần 5 triệu tấn dầu hỏa của Nga.

(AFP) – Phó tổng thống Hoa Kỳ đến Groenland. Chuyến thăm diễn ra vào lúc Nhà Trắng đòi thâu tóm vùng lãnh thổ tự trị được đặt dưới quyền kiểm soát của Đan Mạch. Ngày 25/03/2025, ông JD Vance loan báo sẽ tháp tùng phu nhân đến Groenland nhưng trước sự chống đối mạnh mẽ của chính quyền địa phương và cả Cophenhagen, cuối cùng phó tổng thống Hoa Kỳ đã đổi ý. Thông cáo chính thức từ văn phòng của ông Vance cho biết ngày 28/03, phó tổng thống Hoa Kỳ chỉ dừng lại ở căn cứ quân sự tại Pituffik, một địa điểm chiến lược đối với an ninh của Mỹ tại Bắc Cực.

(AFP) – Hoa Kỳ oanh kích nhiều vùng tại Yemen. Truyền thông lực lượng Houthi hôm nay, 26/03/2025, cho biết không quân Mỹ đã tiến hành các cuộc oanh kích « hung hăng, gây ra nhiều thiệt hại vật chất » nhưng không cho biết rõ số lượng nạn nhân. Tổng cộng có khoảng 17 cuộc tấn công nhằm vào các vùng Saada và Amra, tây bắc Yemen. Từ ngày 15/03, Washington thông báo mở một cuộc tấn công quân sự mới chống lại phe Houthi, được Iran hậu thuẫn. Hoa Kỳ tuyên bố đánh cho đến khi nào lực lượng nổi dậy này ngừng tấn công tầu thuyền đi qua tuyến đường biển này ở Hồng Hải và Vịnh Aden.

(AFP) – Iran tiết lộ hệ thống tên lửa mới. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran hôm 22/03/2025, công bố hệ thống tên lửa mới được đặt tại ba đảo chiến lược ở Vịnh Ba Tư là Greater Tunb, Lesser Tunb và Abu Musa. Trên đài truyền hình Nhà nước Alireza Tangsiri, chỉ huy hải quân của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo tuyên bố những loại vũ khí này có « khả năng tấn công các căn cứ, tầu thuyền và tài sản của kẻ thù trong khu vực » và « có thể phá hủy hoàn toàn mọi mục tiêu trong phạm vi 600 km ». Thông báo này được đưa ra vào lúc Iran chuẩn bị hồi đáp thư ngỏ từ tổng thống Mỹ Donald Trump thúc giục Teheran nối lại các cuộc đàm phán hạt nhân, đồng thời cảnh báo khả năng hành động quân sự nếu Iran từ chối.

(AFP) – Phụ nữ Đan Mạch được lệnh đi nghĩa vụ quân sự. Bộ Quốc Phòng Đan Mạch hôm 25/03/20255 thông báo từ ngày 01/07, phụ nữ cũng phải đi nghĩa vụ quân sự do « tình hình an ninh và quốc phòng hiện tại ». Trước mắt, phụ nữ trên 18 tuổi nhận được giấy gọi tham gia một ngày cho công tác phòng thủ. Trong ngày này, họ sẽ bốc thăm để xem có phải nhập ngũ hay không trong trường hợp Đan Mạch thiếu lính dự bị. Trước mối đe dọa xuất phát từ Nga, Copenhagen đã tăng thêm gần 6 tỷ euro ngân sách quốc phòng cho hai năm 2025 và 2026.

(AFP) – Tây Ban Nha tăng chi phí an ninh và quốc phòng. 2% GDP sẽ được dành cho ngân sách phòng thủ trước ngưỡng năm 2029. Thủ tướng Pedro Sanchez hôm nay 26/03/2025 thông báo từ nay đến trước mùa hè, Madrid sẽ cụ thể hóa kế hoạch « nhằm thúc đẩy công nghiệp quốc phòng » chuẩn bị đương đầu với những mối đe dọa xuất phát từ Nga và trước việc Liên Hiệp Châu Âu không còn có thể trông cậy vào ô dù an ninh của Mỹ. Ngân sách phòng thủ của Tây Ban Nha hiện tương đương khoảng 1,28% GDP nước này, thấp hơn nhiều so với các quốc gia trong Liên Hiệp Châu Âu, trong đó đứng đầu là Ba Lan. Năm 2024, Vacxava dành đến hơn 4% GDP cho các khoản chi phí quân sự.

(AFP) – Mỹ : Tổng thống Trump giảm nhẹ tầm mức vụ lộ bí mật quân sự. Vụ tai tiếng để lộ bí mật quân sự trong chiến dịch đánh phe nổi dậy Houthi ở Yemen mà Jeffrey Goldberg, tổng biên tập tạp chí The Atlantic, « vô tình » được mời tham dự các cuộc họp trực tuyến trên ứng dụng Signal, giữa các giới chức an ninh Hoa Kỳ. Trả lời báo chí hôm 25/03/2025, tổng thống Mỹ Donald Trump bênh vực cố vấn an ninh quốc gia và bộ trưởng Quốc Phòng. Ông coi việc các giới chức an ninh Hoa Kỳ để lộ kế hoạch quân sự là một « sơ sót nhỏ » và « không nghiêm trọng ». Ông gọi tổng biên tập báo The Atlantic là tay nhà báo « lưu manh ». Phe đối lập bên đảng Dân Chủ đòi bộ trưởng Quốc Phòng và cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng phải từ chức.

(AFP) – Thụy Điển : Bất bình đẳng về kinh tế ngày càng sâu giữa các gia đình. Một thăm dò do bốn hiệp hội và tổ chức phi chính phủ, bao gồm Hội Hồng Thập Tự công bố hôm nay, 26/03/2025, cho thấy cứ ba gia đình thì có một hộ đơn thân không đủ ăn khi đói. Những hộ này phải « chọn lựa giữa tự kiếm ăn và quần áo ». Lạm phát, giá lương thực tăng cao và nợ hộ gia đình cao đang đè nặng nền kinh tế Thụy Điển.

(20 Minutes) – Mỹ : Bang Florida khuyến khích trẻ em đi làm để thay thế di dân bất hợp pháp. Kênh truyền thông Mỹ CNN cho biết bang Florida đang tìm cách thay thế nguồn lao động di dân bất hợp pháp. Thống đốc bang Florida, Ron DeSantis, và Nghị Viện bang hôm qua, 25/03/2025, đã trình một dự luật nhằm nới lỏng các quy định về lao động trẻ em cho phép các thiếu niên ngay từ 14 tuổi có thể làm việc ban đêm. Nếu văn bản được thông qua, trẻ em có thể học ban ngày, làm việc về đêm. Hiện đối tượng lao động này không được phép làm việc trước 6 giờ sáng và sau 23 giờ đêm.

(AFP) – Tổng thống Brazil thúc đẩy « mối đối tác thương mại giữa Nhật Bản và khối các quốc gia Nam Mỹ Mercosur ». Dẫn đầu một phái đoàn hàng trăm doanh nhân đến Nhật Bản, ông Lula da Silva hôm nay 26/03/2025 kêu gọi Tokyo và khối Mercosur nhanh chóng thông qua hiệp định tự do mậu dịch, để tháo gỡ vòng kềm tỏa trước chính sách bảo hộ của Hoa Kỳ. Khối Mercosur bao gồm Achentina, Brazil, Paraguay và Uruguay. Brazil và Achentina là hai nguồn cung cấp nông phẩm lớn trên thế giới.

(AFP) – Hàn Quốc : Cháy rừng lớn khiến 24 người chết. Theo một quan chức bộ Nội Vụ Hàn Quốc hôm nay, 26/03/2025, đây chỉ là con số tạm thời, trong số này có một phi công trực thăng. Hàng ngàn lính cứu hỏa đã được huy động hòng dập tắt hơn một chục ngọn lửa, bùng phát từ cuối tuần qua (22-23/03), thiêu rụi hơn 17 ngàn ha rừng và đe dọa hai điểm di tích được đưa vào danh sách Di sản Thế giới của UNESCO. Đây là đợt cháy rừng lớn thứ hai, sau đợt lớn nhất năm 2000, thiêu cháy hơn 23.900 ha rừng ở bờ phía đông đất nước.