Việt Nam xem chính trị gia Anh tỷ thí

Nguyễn Hùng
bbcvietnamese.com

.
Cuối cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã không thể tới tham dự màn đấu chính trị có một không hai trên thế giới - phiên Chất vấn Thủ tướng hàng tuần tại Nghị viện Anh hôm 23/1.


Lý do được đưa ra là lịch trình và điều kiện thời tiết ở Ý, nơi ông dừng chân trước khi tới London, khiến nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng 'không được khỏe'.

Thay vào đó, tôi thấy Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng ba quan chức Việt Nam khác tới chứng kiến 30 phút đấu trí ngoạn mục trên võ đài chính trị.

Đoàn bốn quan chức Việt Nam cùng Đại sứ Vũ Quang Minh được một quan chức Anh đưa vào phòng họp lúc khoảng 11:40 chừng 20 phút trước khi phiên Chất vấn Thủ tướng, tiếng Anh được gọi tắt là PMQ, bắt đầu.

Khi đó một bộ trưởng nội các phụ trách Bắc Ireland đang trả lời câu hỏi của dân biểu và sau đó là bộ trưởng y tế.

Ngay lập tức bốn vị khách đeo tai nghe để theo dõi diễn biến.

Thủ tướng David Cameron xuất hiện lúc 11:58 trong tiếng reo mừng của dân biểu Đảng Bảo thủ của ông.

Bộ trưởng Y tế đang phát biểu bị gián đoạn và nói đùa "Tôi không biết là tôi được yêu thích đến thế".

Chất vấn Thủ tướng

Thủ tướng David Cameron tại phiên chất vấn hôm 23/1

Đúng 12:00, Chủ tịch Hạ viện tuyên bố bắt đầu phần chất vấn ông Cameron.

Câu hỏi đầu tiên, như thường lệ, là về nghị trình làm việc của Thủ tướng trong ngày.

Trước khi trả lời, ông Cameron khen ngợi lòng dũng cảm một quân nhân Anh vừa thiệt mạng vì các vết thương khi chiến đấu ở Afghanistan và chia buồn cùng gia đình liệt sỹ.

Sau một hai câu hỏi của dân biểu là màn đối đầu kịch tính chừng 10 phút giữa ông Cameron và lãnh đạo đảng Lao động đối lập Ed Miliband.

Chủ đề tranh luận duy nhất giữa hai chính trị gia ngồi mặt đối mặt qua chiếc bàn lớn ở giữa là tương lai của nước Anh trong Liên hiệp châu Âu (EU).

Ông Cameron buối sáng hôm đó vừa có diễn văn nói về sự cần thiết phải cải tổ châu Âu theo hướng mở và linh hoạt hơn.

Vị Thủ tướng cũng hứa hẹn sẽ tổ chức trưng cầu dân ý để người dân đưa ra quyết định có nên tiếp tục là thành viên của EU nữa không.

Ông Ed Miliband hỏi đi hỏi lại về chuyện ông Cameron sẽ bỏ phiếu như thế nào trong một cuộc trưng cầu dân ý như thế nhưng vị Thủ tướng kiên quyết không trả lời thẳng câu hỏi.

"Trước hết thật đáng hoan nghênh là ông ấy chấp nhận khả năng Đảng Bảo thủ sẽ thắng trong cuộc bầu cử sắp tới."

Thủ tướng David Cameron trêu chọc lãnh đạo đối lập

Thay vào đó, ông Cameron nhấn mạnh ông ủng hộ tư cách thành viên của Anh trong một "châu Âu được cải tổ và vững mạnh".

Khi bị đối thủ tiếp tục truy kích về chuyện ông có khuyến cáo người dân bỏ phiếu rời bỏ EU một cuộc trưng cầu dân ý nếu Anh không đạt được những gì mong muốn trong đàm phán với EU, ông Cameron dùng tới khiếu hài hước và sự thách thức:

"Trước hết thật đáng hoan nghênh là ông ấy chấp nhận khả năng Đảng Bảo thủ sẽ thắng trong cuộc bầu cử sắp tới (Đảng Lao động sẽ không bao giờ tổ chức trưng cầu dân ý - chú thích của tác giả)," ông Cameron nói trong tiếng hò reo ủng hộ của dân biểu Bảo thủ cũng như tiếng cười của quan khách (ở phút thứ 4:45 trong video trên đây).

Tôi nhìn sang các vị khách Việt Nam, nét mặt các quan chức vẫn nghiêm túc và một trong số bốn người vẫn tiếp tục ghi chép.

"...Nhưng tôi đã trả lời câu hỏi của ông ấy rất rõ ràng rồi.

"Tôi muốn một nước Anh vững mạnh trong một châu Âu được cải tổ. Chúng tôi có kế hoạch rất rõ ràng... Câu hỏi bây giờ cho ông ấy là - ông ấy có biết là mình sẽ làm gì không?"

Các dân biểu Bảo thủ lại được dịp hò reo tán thưởng.


Lãnh đạo đối lập Ed Miliband cũng phải bật cười khi bị Thủ tướng chọc quê

Nhưng lãnh đạo đối lập không tỏ ra nao núng. Ông nhắc lại tên gọi của phiên họp và nói Thủ tướng là người phải trả lời các câu hỏi (chứ không phải đi hỏi vặn lại.

Ông Miliband cũng tố cáo Thủ tướng bị các dân biểu trong Đảng Bảo thủ, vốn không thân EU, chi phối và buộc phải hứa sẽ tổ chức trưng cầu dân ý vì quyền lợi của đảng thay vì quyền lợi của quốc gia.

Nhưng rồi ông Miliband cũng phải bật cười khi Thủ tướng lại nhắc lại rằng ông muốn thấy một nước Anh vững mạnh trong một Châu Âu được cải cách và chỉ có lãnh đạo phe đối lập mới nghĩ rằng mình sẽ thất bại khi đàm phán về EU, còn bản thân Thủ tướng tin rằng ông sẽ thắng lợi.

Những tiếng hò reo, cả phản đối lẫn ủng hộ, khi Thủ tướng và lãnh đạo đối lập phát biểu đã khiến Chủ tịch Quốc hội phải hai lần lớn tiếng hô "trật tự" trong vòng 10 phút đầu tiên.

Cả hai lần tôi đều để ý thấy đoàn khách Việt Nam không bày tỏ cảm xúc gì.

Giữ gìn trật tự

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng là một ủy viên Bộ Chính trị, tức một trong số 14 nhân vật uy quyền nhất Việt Nam.

Khi gặp ông chớp nhoáng trong hành lang Nghị viện sau phiên chất vấn, ông tỏ ra là người không quan cách.

Có lẽ vị Phó Thủ tướng cũng đã chứng kiến những phen tranh cãi nảy lửa hồi cuối năm ngoái khi Bộ Chính trị quyết định đề nghị kỷ luật một thành viên của mình.



Ông Nguyễn Phú Trọng gặp Thủ tướng Anh David Cameron hôm 22/1 nhưng không thể dự phiên chất vấn hôm 23

Tuy nhiên thay vì tranh cãi công khai để người dân được biết và tự có đánh giá của mình như ở Anh, các nhà lãnh đạo Việt Nam bày tỏ cảm xúc sau những cánh cửa đóng kín.

Sự nghẹn ngào của Giáo sư Trọng khi đọc diễn văn bế mạc Hội nghị Trung ương 6 là một trong những khoảnh khắc hiếm hoi.

Nhưng đó cũng là lúc ông Tổng Bí thư tránh đi vào thực chất của vấn đề.

Điều này cũng diễn ra khi ông trả lời phỏng vấn BBC nhân chuyến đi.

Ông nói Việt Nam đã "giữ được ổn định kinh tế vĩ mô" và kiềm chế được lạm phát từ 18% xuống còn 6-7%" trong bối cảnh kinh tế thế giới khủng hoảng.

Nhưng cả ba nước mà Tổng Bí thư tới thăm Bỉ, Ý và Anh đều có mức lạm phát dưới 3% trong năm 2012 và họ vẫn đảm bảo được hệ thống an sinh xã hội tốt cho những tầng lớp bị thiệt thòi nhất trong xã hội.

Ông Trọng có thể sẽ làm tốt vai trò Chủ tịch Quốc hội Anh, người có trách nhiệm giữ gìn trật tự tại các phiên họp.

Nhưng tôi không rõ ông có đủ sự sắc bén và sức chịu đựng để đứng mũi chịu sào như một lãnh đạo đảng ở Anh trong các phiên Chất vấn Thủ tướng hay không.