TIN TỔNG HỢP - 03/04/2025

 RFI

(Reuters) - Nhà Trắng : Elon Musk sẽ rời chính quyền Trump sau khi hoàn thành nhiệm vụ ở bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE). Thông báo của Nhà Trắng được đưa ra ngày 02/04/2025, sau khi trang mạng Politico, trích dẫn 3 nguồn tin thân cận với Donald Trump, loan tin tổng thống Mỹ thông báo với những nhân vật thân cận là Elon Musk sẽ rời chức vụ trong những tuần tới, để tập trung vào các hoạt động riêng của ông. Politico cũng nhắc lại là vị trí « nhân viên đặc biệt của chính phủ » của Musk chỉ có thời hạn 130 ngày, tức là sẽ hết hạn vào cuối tháng 05 đầu tháng 06/2025.

(AP) - Bulgarie đã nhận được chiến đấu cơ F-16 đầu tiên từ Mỹ. Đón chiếc F-16 đầu tiên tại căn cứ không quân Graf Ignatievo, miền trung Bulgarie, thủ tướng Rosen Zhelyazkov hôm 02/04/2025 tuyên bố đây không chỉ là máy bay chiến đấu, mà còn là một biểu tượng và hiện thân cho quan hệ đối tác chiến lược giữa Bulgarie và Hoa Kỳ, một mối quan hệ mang lại một viễn cảnh mới cho quân đội Bulgarie. Hồi tháng 07/2019, Bulgarie đã ký thỏa thuận mua 8 chiến đấu cơ F-16 Block 70 của Mỹ với giá 1,3 tỷ đô la. Máy bay dự kiến được giao cho Bulgarie từ năm 2023, nhưng kế hoạch đã bị hoãn lại do đại dịch Covid-19. Năm 2022, Bulgarie ký một hợp đồng khác với công ty Mỹ Lockheed Martin, mua thêm 8 chiếc F-16, dự kiến sẽ được giao vào cuối năm 2027.

(Le Monde) – Nga xây đường ống dẫn dầu đi qua vùng Zaporijia sang bán đảo Crimée. Theo trang Censor.net của Ukraina, dẫn lời Piotr Andriouchtchenko giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về sự chiếm đóng, « Nga tích cực tiếp tục cung cấp cho vùng Zaporijia các trang thiết bị và vật liệu để xây dựng đường ống dẫn và cơ sở trữ dầu ». Vị lãnh đạo trung tâm nghiên cứu này cho biết tiếp tục theo dõi nhằm xác định vị trí tiềm tàng của đường ống.

(AFP) - Nga - Mỹ họp bàn hợp tác kinh tế tại Washington. Trên Telegram hôm nay, 03/04/2025, ông Kirill Dmitriev, đặc phái viên của tổng thống Nga Putin về đầu tư và hợp tác kinh tế, thông báo có cuộc họp tại Washington với các đại diện chính quyền Mỹ. Đây là chuyến công du đầu tiên của một quan chức cao cấp Nga đến Washington kể từ khi Putin mở cuộc tấn công xâm lược Ukraina hồi tháng 2/2022. Theo kênh truyền hình CNN, ông Kirill Dmitriev sẽ trao đổi với đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff về tái lập quan hệ song phương, trong đó có vấn đề trừng phạt kinh tế của Hoa Kỳ nhắm vào Nga.

(AFP) - Ngoại trưởng Mỹ đến Bruxelles gặp đồng minh. Ông Marco Rubio đã rời Washington công du Bruxelles tối 02/04/2025, ngay sau khi tổng thống Donald Trump công bố áp thuế đối với hàng loạt nước bất kể là đồng minh Hoa Kỳ hay không. Ông Rubio dự kiến gặp các đối tác NATO trong hai ngày 3 và 04/04/2025. Donald Trump không ngừng gia tăng sức ép đòi các đồng minh Châu Âu chi nhiều hơn cho quốc phòng và gánh nhiều trách nhiệm hơn đối với cuộc chiến tranh Ukraina và Nga, mặc dù Châu Âu bị loại khỏi các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Ukraina và Mỹ cùng như giữa Nga và Mỹ.

(AFP) - Thổ Nhĩ Kỳ : 11 người bị bắt vì kêu gọi tẩy chay hàng hóa để phản đối vụ bắt giữ thị trưởng Istanbul. Hãng tin nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu cho biết các vụ bắt giữ diễn ra hôm nay 03/04/2025. Năm người khác đang bị truy lùng vì cũng bị truy tố về tội « kích động hận thù ». Viện Công tố Istanbul tối 01/04 thông báo mở điều tra nhắm vào những người đã khởi xướng hoặc chia sẻ lời kêu gọi tẩy chay hàng hóa, dịch vụ của các doanh nghiệp thân chính quyền, để gây sức ép buộc chính phủ trả tự do cho thị trưởng Ekrem Imamoglu, đối thủ chính trị chủ chốt của tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Vụ bắt giữ ông Imamoglu hôm 19/03 đã làm dấy lên một phong trào biểu tình lớn hiếm có tại Thổ Nhĩ Kỳ. Tại Istanbul và Ankara, nhiều quán cà phê, quán bar và nhà hàng đã đóng cửa cả ngày hôm qua.

(AFP) - Hungary rút khỏi CPI, trải thảm đỏ đón thủ tướng Israel. Hungary hôm nay, 03/04/2025, tiếp đón thủ tướng Israel với nghi thức long trọng, cho dù ông Netanyahu đang là đối tượng bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế (CPI). Ngay trong ngày đầu tiên của chuyến thăm, Hungary thông báo rút khỏi CPI. Thủ tục này sẽ kéo dài trong khoảng 1 năm. Bị Tòa án Hình sự Quốc tế phát lệnh bắt giữ vì tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại ở Dải Gaza hồi tháng 11/2024, ông Benyamin Netanyahu đã đến thăm Hoa Kỳ nhưng chưa bao giờ đến thăm một quốc gia là thành viên của định chế có trụ sở tại La Haye.

(Le Figaro) - Washington đang nghiên cứu giá mua lại Groenland. Theo các quan chức cấp cao được nhật báo Mỹ Washington Post phỏng vấn, đây là bước đi cụ thể nhất mà chính quyền Donald Trump thực hiện kể từ khi có ý đồ  thâu tóm vùng lãnh thổ tự trị của Đan Mạch. Theo Washington Post, ba quan chức cấp cao (giấu tên) nắm rõ hồ sơ này cho biết, các thành viên Văn phòng Ngân sách của Nhà Trắng trong những tuần gần đây đang nỗ lực xác định chi phí để biến hòn đảo tự trị của Đan Mạch thành một lãnh thổ của Hoa Kỳ. Nghiên cứu bao gồm chi phí cung cấp các dịch vụ của chính phủ Hoa Kỳ cho 58.000 cư dân Groenland, cũng như ước tính thu nhập cho Hoa Kỳ từ các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Groenland.

(AFP) - Đức phá vỡ một trong những nền tảng lớn nhất trên darknet về ấu dâm. Sau 3 năm điều tra, với sự hỗ trợ của Europol, chính quyền Đức đã phá được nền tảng KidFlix, với 1,8 triệu người dùng trên toàn thế giới, bao gồm 91.000 video lạm dụng tình dục trẻ em. Trong lịch sử cảnh sát châu Âu, đây là chiến dịch lớn nhất nhắm vào tội phạm mạng về ấu dâm. Europol hôm 02/04/2025 cho biết KidFlix là một trong những nền tảng video được biết đến nhiều nhất trong giới ấu dâm. Các cuộc thẩm vấn đã diễn ra tại 31 nước, trong đó có Anh và Đức. Từ ngày 10 đến 23/03, có 79 người đã bị bắt, hơn 3.000 thiết bị điện tử bị tịch thu và 39 trẻ em được đặt dưới sự bảo vệ. Cuộc điều tra chưa khép lại, ước tính có 1.400 nghi phạm đã được xác định danh tính.

(AFP) – Anh Quốc: Rác chất đống ở Birmingham do nhân viên thu gom đình công. Tại Birmingham, thành phố đông dân thứ hai của Anh Quốc, cuộc đình công của nhân viên thu gom rác bùng phát từ tháng 3/2025 làm hơn 17.000 tấn rác thải chất đống cao tại các nẻo đường khu đô thị Midlands (miền trung nước Anh). Nguyên nhân là do xung đột giữa nhân viên thu gom rác và chính quyền địa phương hiện đang gặp khó khăn về tài chính. Theo nghiệp đoàn Unite, một số nhân viên trong ngành này có nguy cơ bị mất đến khoảng 9.500 euro tiền lương mỗi năm do kế hoạch tái cơ cấu dịch vụ thu gom rác thải.

(AFP) - Úc trải qua 12 tháng nóng nhất từng được ghi nhận từ 1 thế kỷ nay. Một đại diện của cơ quan khí tượng Úc hôm nay 03/04/2025 thông báo như trên và cho biết Úc cũng đang hứng chịu nhiều trận lũ lụt, lốc xoáy và một đợt san hô bị tẩy trắng trên diện rộng. Từ tháng 04/2024 đến tháng 03/2025, nhiệt độ trung bình trên toàn quốc cao hơn 1,61° C so với nhiệt độ trung bình thông thường. Các nhà khoa học nhất trí là việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch góp phần gây biến đổi khí hậu, trong khi Úc vẫn là một trong những nước xuất khẩu than đá và khí đốt lớn nhất thế giới và sản xuất điện phụ thuộc rất nhiều vào nhiên liệu hóa thạch.