Tin Biển Đông – 29/01/2019
Úc nhắc TQ hành xử có trách nhiệm ở Biển Đông
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne cho rằng việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông gây mất lòng tin và gia tăng lo ngại về ý định của cường quốc này tại khu vực.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne kêu gọi Trung Quốc cần hành động có trách nhiệm hơn tại Biển Đông và tránh lối hành xử ngoại giao “mạnh là có quyền” tại khu vực.
Thông tin này được hãng AAP trích trong nội dung bài phát biểu mà Bộ trưởng Pyne dự kiến trình bày tại một diễn đàn an ninh ở Singapore ngày 28.1.
Theo Bộ trưởng Pyne, không nước nào muốn giới hạn sự tăng trưởng và thịnh vượng của Trung Quốc tại khu vực nhưng Bắc Kinh cần suy nghĩ lại cách tiếp cận của mình tại Biển Đông vì đã gây xói mòn lòng tin và gia tăng lo ngại.
“Trong thời đại mà sự phụ thuộc lẫn nhau đang mạnh dần, cách tiếp cận ‘mạnh là có quyền’ không mang lại lợi ích lâu dài cho bất cứ quốc gia nào”, Bộ trưởng Pyne nhấn mạnh. Ông cho rằng những nước càng mạnh thì càng phải hành động có trách nhiệm, do đó, ông kêu gọi Trung Quốc phải hành xử với trách nhiệm lớn lao tại khu vực Biển Đông.
Bên cạnh đó, ông Pyne cho biết Úc sẽ tập trận chung với các nước khác tại Biển Đông nếu cần, nhằm gửi thông điệp đến Trung Quốc.
Được Mỹ hậu thuẫn,
Úc không còn ngại TQ ở Biển Đông
Trong chuyến thăm Singapore hôm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne dự kiến sẽ có bài phát biểu lên án các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông.
Trong chuyến thăm Singapore hôm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne dự kiến sẽ có bài phát biểu lên án các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc Christopher Pyne vừa có chuyến thăm Trung Quốc và sau đó có mặt tại Singapore. Theo trang Sydney Herald Morning, ông Pyne dự định có bài phát biểu tại Singapore vào hôm nay để khẳng định việc quân sự hóa của Trung Quốc tại Biển Đông làm gia tăng sự lo lắng và nghi ngờ về ý định tăng cường kiểm soát của Bắc Kinh tại khu vực.
Bài phát biểu dự định sẽ làm rõ ý định của Úc là sẵn sàng tiến hành các cuộc tập trận với quân đội các nước khác trong khu vực tranh chấp để gửi một thông điệp rằng đó là vùng biển quốc tế. Ông Pyne cũng sẽ cảnh báo Bắc Kinh rằng việc một nước bị chống lại giống như “kẻ thù trong chiến tranh lạnh” có thể gây tổn hại cho cả an ninh và nền kinh tế của nước đó.
Sau chuyến thăm hồi tuần trước tới Trung Quốc, nơi công dân Úc Yang Hengjun đã bị cảnh sát bắt giữ, ông Pyne có tâm lý cứng rắn hơn đối với Bắc Kinh. Tờ Sydney Herald Morning khẳng định trong bài phát biểu tới của Bộ trưởng quốc phòng Úc, sẽ có những câu với đại ý:
“Chúng tôi không có ý tìm cách kiềm chế Trung Quốc, nhưng chúng tôi quan tâm đến việc tham gia và thúc đẩy Trung Quốc thực thi quyền hạn của mình theo cách làm tăng lòng thành và sự tin cậy trong khu vực”.
“Việc xây dựng và quân sự hóa các thực thể nhân tạo ở Biển Đông chẳng hạn, đã không làm tăng niềm tin của khu vực đối với các ý định chiến lược của Trung Quốc. Thay vào đó, nó đã làm tăng sự lo lắng”.
Bộ trưởng Pyne dự kiến sẽ nói việc giải quyết các tranh chấp theo luật pháp quốc tế sẽ tạo niềm tin cho các nước khác. Ông Pyne sẽ kêu gọi Trung Quốc hành động có trách nhiệm ở Biển Đông với cảnh báo nước này có quá nhiều thứ để mất và quá nhiều thứ để kỳ vọng tại khu vực này.
Chỉ ra hành động của Trung Quốc là mối đe dọa đối với luật pháp quốc tế, ông dự kiến sẽ cảnh báo: “Chúng tôi sẵn sàng tiến hành các hoạt động đa phương ở Biển Đông để chứng minh rằng đó là vùng biển quốc tế”.
Thời gian qua, Úc đã điều tàu chiến và máy bay đi qua Biển Đông cũng như tiến hành các cuộc tập trận chung ở khu vực này.
Hiện tại, các tàu Úc vẫn chưa vào trong phạm vi 12 hải lý quanh thực thể nhân tạo được quân sự hóa của Trung Quốc trên Biển Đông (như Mỹ đã làm). Nhưng trước áp lực của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump thì các hành động của Úc gần đây đã có dấu hiệu vỗ mặt Trung Quốc thật sự thay vì gắng đứng ngoài tranh chấp như thời ông Barack Obama làm chủ Nhà Trắng.
Cả Úc và Canada đều là những đồng minh thân cận của Mỹ. Trong thời gian qua, ông Trump yêu cầu trách nhiệm đồng minh ngày càng lớn hơn từ Úc và Canada. Úc là nước đầu tiên mà ông Trump đề nghị loại Huawei ra khỏi kế hoạch phát triển mạng 5G (e ngại ảnh hưởng đến các thông tin tình báo). Còn Canada cũng được phía Mỹ đề nghị dẫn độ bà Mạnh Vãn Châu, CFO của Huawei sang Mỹ vì các hoạt động đi ngược lại lợi ích của Mỹ.
Cần có phương án mạnh hơn
khi TQ bành trướng Biển Đông
Trong những năm qua, Trung Quốc liên tục gia tăng các hành động gây hấn ở Biển Đông.
Đáng kể nhất là Trung Quốc đã bồi đắp và xây dựng các công trình có thể dùng cho các mục đích quân sự tại 7 thực thể địa lý ở quần đảo Trường Sa, trong đó có 3 thực thể là đá Xu Bi (Subi Reef), đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), và đá Vành Khăn (Mischief Reef), có quy mô lớn nhất, có thể là nơi đồn trú của hàng ngàn binh sĩ, với cảng biển, đường băng cho máy bay quân sự lớn, cùng nhiều công trình quân sự kiên cố khác, nơi Bắc Kinh có thể bố trí nhiều tổ hợp tên lửa chống hạm và đất đối không. Theo nhiều chuyên gia, hoạt động xây đắp với quy mô lớn và tốc độ nhanh chóng nói trên của Trung Quốc là chưa từng có trong lịch sử nhân loại, phá hủy hoàn toàn hệ sinh thái ở nhiều nơi đến mức không thể hồi phục.
Chính quyền tổng thống Mỹ Barak Obama trước đây là kiên quyết chống lại việc sử dụng sức mạnh, hoặc đe dọa dùng sức mạnh, để giải quyết các tranh chấp, đồng thời yêu cầu các bên liên quan kiềm chế, tránh làm căng thẳng leo thang, để đảm bảo an ninh và ổn định, đảm bảo tự do hàng hải ở vùng biển huyết mạch của thế giới. Bên cạnh đó, Mỹ cũng tuyên bố không đứng về bên nào trong trong các tranh chấp chủ quyền và khuyến khích Trung Quốc trỗi dậy hòa bình.
Tuy nhiên, trước các hành động gây hấn quy mô lớn của Trung Quốc, trong những năm 2014 – 2015, chính quyền Obama đã buộc phải đổi hướng. Chính sách của Obama trong thời gian này đã có một tác dụng nhất định, cụ thể là đã gây được thiện cảm của nhiều nước ven Biển Đông. Tuy nhiên chính sách Biển Đông của Obama vẫn chưa đủ mạnh để buộc Bắc Kinh tuân thủ luật pháp quốc tế, cụ thể là phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế thường trực La Haye (ngày 12/6/2016), theo đó bác bỏ hoàn toàn chủ quyền của Trung Quốc theo
cái gọi là “đường 9 đoạn”, lên án các hành động của Trung Quốc xâm phạm quyền chủ quyền của Philippines tại khu đặc quyền kinh tế… (Phán quyết dựa trên Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển – UNCLOS mà Trung Quốc cũng tham gia). Thêm nữa, các cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải (FONOP) thời Obama không rõ ràng về mục tiêu, nên không có tác dụng răn đe đối với Trung Quốc. Ngược lại chính sách này cho thấy Bắc Kinh không phải trả giá gì nhiều cho các hành động vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế về biển, vì vậy chả khác nào kích thích Trung Quốc “được đàng chân lân đàng đầu”.
Mỹ và các nước cần buộc Trung Quốc trở lại tình trạng trước khi có các hành động lấn chiếm bất hợp pháp. Thứ nhất, chấm dứt tình trạng xây dựng và bồi đắp đảo. Thứ hai, Trung Quốc không được phép tiếp cận các thực thể này.
Mỹ hoàn toàn có khả năng thực thi giải pháp triệt để này mà không cần phải dùng đến các biện pháp quân sự. Một trong các biện pháp được nêu ra là trừng phạt có trọng điểm nhằm vào các doanh nghiệp Trung Quốc liên quan đến các thực thể địa lý mà Bắc Kinh chiếm giữ bất hợp pháp.
Cùng với việc tiếp tục tiến hành các cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải, hàng không ngay bên trong khu vực 12 hải lý của các đảo, đá mà Trung Quốc kiểm soát, còn có hàng loạt các biện pháp pháp lý khác có thể dùng để gây áp lực với Bắc Kinh. Trong số đó có việc tạo đồng thuận về ngoại giao quốc tế để buộc Trung Quốc phải thực thi phán quyết về Biển Đông của Tòa Trọng tài La Haye, hoặc dùng tàu tuần duyên của Mỹ và các quốc gia khác trong khu vực hỗ trợ ngư dân Philippines thực thi quyền của mình theo phán quyết của Tòa Trọng tài la Haye, tiếp tục hỗ trợ tàu hải quân và tàu tuần duyên của các đối tác ven Biển Đông. Để thực thi kịch bản này, Mỹ chắc chắn phải chấp nhận quan hệ với Bắc Kinh sẽ có nhiều rạn nứt, chủ nghĩa dân tộc tại Bắc Kinh có thể bị kích động, khiến khủng hoảng ở Biển Đông lan rộng. Mỹ cùng các đồng minh và đối tác cần theo sát tình hình để đối phó.
Thực tế cho thấy một số biện pháp như tước quyền tham gia của Trung Quốc trong các hoạt động quốc tế lớn, đã được chính quyền của đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump thực thi, điển hình là việc Mỹ không mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận đa quốc gia RIMPAC mùa hè năm 2018. Tuy nhiên cho đến nay, chưa rõ chính quyền Mỹ có kiên quyết chọn biện pháp này để pháp luật quốc tế được thượng tôn hay không, và các đồng minh, đối tác của Mỹ trong khu vực cũng như quốc tế có thái độ như thế nào?!
Nhận xét
Đăng nhận xét