TIN TỔNG HỢP - 14/11/2024

 RFI

(Reuters) – Pháp : Lãnh đạo đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc - RN bị kêu án 5 năm tù. Trong phiên xử tại Tòa Tiểu hình Paris ngày 13/11/2024, Viện Công tố đã đề nghị tước quyền tranh cử của bà Marine Le Pen, do bà bị cáo buộc « đứng đầu » một « hệ thống có tổ chức » bòn rút tiền của Nghị Viện Châu Âu bằng cách tạo công việc và chức vụ giả. Ngoài bà Le Pen còn có 24 bị cáo khác trong đảng RN bị kêu án từ 6 tháng đến 1 năm tù. Ngay lập tức, chủ tịch đảng RN Bardella trên mạng X lên án Viện Công tố không thi hành « công lý » mà chỉ muốn « báo thù ». Trả lời đài truyền hình BFM TV ngày 14/11, phó chủ tịch đảng Sébastien Chenu chỉ trích Viện Công tố tìm cách « loại bỏ Marine Le Pen » và « phá hoại » đảng RN.

(RFI) – Nhà báo, nhà đấu tranh vì nhân quyền Iran Kianoush Sanjari tự sát để « phản đối chế độ độc tài Khamenei ». Theo đài Voice of America – VOA ngày 13/11/2024, nơi Kianoush Sanjari từng làm việc, thông tin đã được nhiều nhà đấu tranh và nhà báo Iran xác nhận. Trước đó, Kianoush Sanjari đăng một thông điệp trên mạng X yêu cầu trả tự do cho 3 người và tuyên bố nếu không có thông tin, anh sẽ tự vẫn để phản đối chế độ.

(AFP) – Một sĩ quan Hạm đội Hắc Hải Nga bị ám sát vì xe bị gài chất nổ. Ngày 13/11/2024, Ukraina khẳng định đã tiến hành « chiến dịch đặc biệt » để « thanh toán » một « tội phạm chiến tranh » ở Sebastopol, trên bán đảo Crimée bị Nga chiếm đóng. Sĩ quan bị thiệt mạng là Valzry Trankovsky, một trong nhữngchỉ huy lữ đoàn tàu tên lửa Nga, bị Kiev cáo buộc đã ra lệnh phóng tên lửa hành trình từ Hắc Hải vào các mục tiêu dân sự ở Ukraina. Phía Nga cho biết đã mở điều tra.

(AFP) -  Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden gặp chủ tịch Trung Quốc Tập Bình tại hội nghị APEC. Lãnh đạo hai nước đã đến Lima hôm nay, 14/11/2024, để dự thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC), quy tụ 21 nước thành viên. Theo dự kiến, ông Biden sẽ gặp ông Tập vào thứ Bảy này. Theo một quan chức cấp cao Mỹ, đây là dịp để tổng thống mãn nhiệm Joe Biden thảo luận với lãnh đạo Trung Quốc về những nỗ lực cần thiết để giải quyết cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung « một cách có trách nhiệm ». Trong nhiệm kỳ của Biden, quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh đã nhiều lần căng thẳng nhưng hai nước vẫn duy trì đối thoại. Tân tổng thống Donald Trump, dù chưa chính thức bước vào phòng Bầu Dục, đã bổ nhiệm nhiều thành viên có lập trường chống Trung Quốc vào tân nội các.

(AFP) – Human Rights Watch lên án Israel phạm tội ác chiến tranh, cưỡng bức di dời thường dân ở Gaza. Trong báo cáo công bố hôm nay, 14/11/2024, tổ chức nhân quyền Human Rights Watch (HRW) coi việc Israel ra lệnh cho người dân Palestine sơ tán khỏi những khu vực rộng lớn mà quân đội tấn công ở Gaza, là hành động « thanh lọc sắc tộc ». Israel đã « dọn dẹp » những nơi từng là khu dân cư để mở vùng đệm phục vụ chiến dịch quân sự. Theo HRW, Israel phải chứng minh rằng việc di dời thường dân là lựa chọn duy nhất và tuân thủ luật nhân đạo quốc tế. Vào tháng 10, Liên Hiệp Quốc cho biết 1,9, trong số 2,4 triệu người dân Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa do chiến tranh.

(AFP) – Brazil : Một vụ tấn công « bất thành » vào Tòa án Tối cao », trước thềm hội nghị G20. Tối qua, 13/11/2024, một người đàn ông mang thuốc nổ đã cố xông vào trụ sở Tòa án Tối cao tại thủ đô Brasilia, nhưng bất thành, nên đã cho nổ ngay trước lối vào tòa nhà và bỏ mạng. Điều tra sơ bộ của chính quyền Brazil cho thấy đây là một cuộc tấn công tự sát, nhưng đơn độc, không có tổ chức. Theo tiết lộ của cảnh sát, người đàn ông nói trên là Francisco Wanderley Luiz, từng là ứng viên nghị viên thành phố trong đảng Tự Do của cựu tổng thống Jair Bolsonaro. Vụ việc xảy ra vài ngày trước thượng đỉnh G20 tại Rio de Janeiro vào tuần tới.

(REUTERS) – Iran sẽ không đàm phán về hạt nhân nếu phải chịu áp lực. Ngay sau chuyến thăm của lãnh đạo cơ quan nguyên tử quốc tế (AIEA) tại Teheran, hôm nay, 14/11/2024, ngoại trưởng Iran cảnh báo nước này sẽ không đàm phán về chương trình hạt nhân trước « áp lực và đe dọa » từ nước ngoài. Trước đó, lãnh đạo AIEA, Rafael Grossi, cho rằng cần phải làm việc với Iran để đạt được những kết quả, « tránh nổ ra chiến tranh », trong bối cảnh căng thẳng với Israel ở Trung Đông. Ông Grossi cũng nhấn mạnh « các cơ sở hạt nhân của Iran không thể bị tấn công ». Chuyến thăm của ông Grossi được cho là những nỗ lực ngoại giao cuối cùng trước khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã có chính sách gây áp lực tối đa với những trừng phạt nặng nề chống lại Iran.

(CNews) – Thế giới có khoảng 537 triệu người bị bệnh tiểu đường. Nhân ngày bệnh tiểu đường thế giới 14/11, Liên đoàn Quốc tế về bệnh tiểu đường cho biết tiểu đường nằm trong số 10 bệnh gây tử vong nhiều nhất toàn cầu. Châu Phi là châu lục ít bị tác động nhất. Hai khu vực có số người mắc bệnh cao nhất là Tây Thái Bình Dương với khoảng 205,6 triệu người và Đông Nam Á với khoảng 90,2 triệu người, theo thống kê năm 2021. Tỷ lệ mắc bệnh ở hai khu vực này đều có xu hướng tăng mạnh cho đến năm 2045.