ĐIỂM BÁO PHÁP NGÀY 28-11-2014

Bắc Cực không chỉ quan trọng đối với Trung Quốc về vận chuyển hàng hóa, mà còn do tài nguyên thiên nhiên - Getty Images

"Tầm nhìn Bắc Cực" của Trung Quốc

 

Theo RFI

Lê Phước

ngày 28-11-2014 17:12

Dưới tác động của tình trạng nóng lên của trái đất, hiện tượng tan băng ở vùng Bắc Cực diễn ra ngày càng nhanh chóng vào vô tình hình thành tuyến đường thủy tiềm năng cho việc vận tải hàng hóa giữa Đông Á đến Châu Âu. Bởi thế mà, nhiều quốc gia Châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã lao vào tìm cơ hội khai thác đón đầu thời cơ. Tập trung vào trường hợp của Trung Quốc, nhật báo L’Humanité có bài phân tích đáng chú ý : «Rồng đỏ trên đường tuyết trắng».

Tờ báo nhắc đến sự kiện chiếc tàu chở hàng mang tên Vĩnh Thắng thuộc Công ty tàu biển Cosco của Trung Quốc đã sử dụng tuyến đường phía Đông Bắc, tức qua Bắc Cực, cặp cảng Rotterdam của Hà Lan vào ngày 11/9/2012. Tờ báo nhớ lại, hồi thế kỷ 15 tướng Trịnh Hòa của Trung Quốc cũng đã từng vượt biển đến trời Tây, một đều cho thấy người Trung Quốc từ lâu đã đặt hàng hải ở một vị trí quan trọng.

Và hiện tại, giao thương hàng hải lại càng trở nên quan trọng với Trung Quốc, nền kinh tế thứ hai thế giới, có đến 90% hoạt động giao thương bằng đường biển. Bởi vậy Trung Quốc sớm nhắm đến Bắc Cực. Hồi năm 2012, nước này đã cử tàu phá băng mang tên Tuyết Long đến hoạt động ở khu vực này.

Trở lại trường hợp con tàu Vĩnh Thắng, tàu này xuất phát từ cảng Đại Liên thuộc tỉnh Liêu Ninh của Trung Quốc, với hành trình 35 ngày, đi qua eo biển Behring và khu vực biển phía bắc nước Nga. Hành trành này tiết kiệm được hơn hai tuần thời gian và khoảng 7.000 cây số so với con đường qua eo biển Malacca và kênh đào Suez. Như vậy đã tiết kiệm được rất nhiều chi phí từ xăng dầu cho đến việc tránh được cướp biển trên những con đường hàng hải truyền thống.

Con đường này không chỉ thu hút Trung Quốc mà còn nhiều nước và các nhà công nghiệp vùng Viễn Đông. Chẳng hạn như vào năm 2012, có 46 tàu vận tải hàng hóa đi qua khu vực này, tức tăng thêm 12 tàu so với năm. Một sự gia tăng nhanh chóng. Theo một tính toán của các chuyên gia Na Uy, thì từ đây đến năm 2020 số hàng hóa được vận chuyển qua đây sẽ tăng 50 lần. Con đường Bắc Cực này hiện tại chỉ có thể sử dụng chừng hai tháng trong mùa hè, sau đó thì đóng băng không đi được. Do đó, những con số nói trên rất đáng chú ý.

Tuy nhiên, vấn đề ở đây không chỉ liên quan đến sự thuận lợi trong vận chuyển hàng hóa, mà còn do khu vực Bắc Cực còn chứa nhiều tài nguyên thiên nhiên. Theo nghiên cứu của Mỹ, thì khu vực này có trữ lượng dầu hỏa chiếm 13% và khí đốt thiên nhiên thì chiếm 30% tổng trữ lượng thế giới. Bởi vậy, ngoài Trung Quốc, thì Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đã rất quan tâm đến khu vực này.

Trong bối cảnh đó, vai trò của Nga bỗng trở nên quan trọng do có đến gần 70% tài nguyên ở đây thuộc quyền quản lý của Nga. Bởi vậy mà, Les Echos dẫn lời của chuyên gia cho rằng : « Trung Quốc với tư cách là nước đang lên, đã sử dụng tàu Vĩnh Thắng để đánh dấu sự hiện diện ở một khu vực giàu tài nguyên, nơi mà Nga đã quan tâm và triển khai đến hàng ngàn nhân lực trên thực địa ».

Khoa học thế giới bị hút về phía Trung Quốc

Khoa học thế giới đang dịch chuyển từ phương Tây về hướng có lợi cho Trung Quốc với tốc độ rất nhanh. Đó là nội dung được đăng tải trên tờ nhật báo Libération với hàng tựa : « Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế-OECD bị thua trong nghiên cứu ».

OECD vừa công bố bản báo cáo thường niên về Khoa học, công nghệ và công nghiệp. Báo cáo cho thấy « sự xuống dốc » của bộ ba dẫn đầu thế giới xưa nay là Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản, những nước mà chi phí dành cho nghiên cứu và phát triển bị cắt giảm rất nhiều. Báo cáo nói rõ, trong vòng 10 năm, OECD đã giảm từ 90% xuống còn 70% tỷ lệ nghiên cứu trên thế giới.

Trung Quốc thời gian qua đã tăng nhiều chi phí cho nghiên cứu, và vào năm 2012 con số này là 257 tỷ đô la, chiếm gần 2% GDP, và nhắm đến con số 2,5% vào năm 2020. Nếu đà tăng trưởng này tiếp tục, thì báo cáo cho rằng, Trung Quốc sẽ vượt châu Âu vào năm 2014. Chính phủ Trung Quốc thời gian qua đã có nhiều chính sách trải thảm đỏ thu hút chất xám đáng kể.

Bắc Triều Tiên : chế độ gia đình trị được củng cố

Nhìn sang Bắc Triều Tiên, Le Figaro đăng bài : « Em gái Kim Jong-un được thăng chức». Số là vừa qua, theo hãng thông tấn Triều Tiên- KCNA, một người em gái của nhà lãnh đạo Kim Jong-un được bổ nhiệm cấp phó tại một ban thuộc Ban chấp hành trung ương Đảng Lao Động Triều Tiên. Người này tên là Kim Yo-jong, 27 tuổi, là em ruột của Kim Jong-un.

Cũng giống như đối với các thành viên khác trong gia đình nhà họ Kim, người ta có rất ít thông tin về nhân vật này. Le Figaro chỉ cho hay, cô gái này cũng từng học ở Thụy Sỹ như anh trai. Cô bắt đầu được chú ý nhiều vào cuối tháng Ba vừa qua khi tháp tùng cùng phái đoàn cấp cao của ông Kim Jong-un đi thị sát một khu vực bầu cử. Có người cho rằng, cô đã ở bên cạnh chăm sóc Kim Jong-un khi ông này phải vào bệnh viện phẩu thuật trong thời gian qua.

Theo tờ báo, sự kiện bổ nhiệm này cho thấy quyền lực của Kim Jong-un nói riêng và của nhà họ Kim nói chung vẫn vững chắc ở Bắc Triều Tiên, tức không giống như nhiều lời đồn đải khi ông Kim Jong-un có sự vắng mặt bất thường thời gian qua.

Tờ báo cho rằng, rất có thể chế độ nhà họ Kim muốn dựng cô gái này lên đến thay thế vai trò là « Người phụ nữ đáng kính nhất » tại Bắc Triều Tiên. Vai trò này trước đây do cô ruột của Kim Jong-un là bà Kim Kyong-hui đảm nhận. Tuy nhiên cách đây một năm, chồng của bà, ông Chang Song-teak, người được cho là nhân vật nắm quyền lực số hai của chế độ, đã bị xử tử về tội phản quốc. Cuối năm rồi, bà cũng đã từ trần.

Nghèo đói trên thế giới : Châu Á giỏi hơn Châu Phi

Trong cuộc chiến chống đói nghèo trên thế giới, các nước Châu Á có vẻ hiệu quả hơn các nước Châu Phi. Đó cũng là thông tin được đăng tải trên nhật báo Les Echos số ra vào hôm nay.

Thật sự thì có một điều « ngược đời » liên quan đến 48 nước được cho là nghèo kém nhất hành tinh theo bảng xếp loại của Liên Hiệp Quốc. Đó là trong giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2013, tăng trưởng bình quân của các nước này ở mức 5,6% trong bối cảnh các nước giàu có phát triển bị chao đảo trong cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính thế giới.

Dù tăng trưởng cao như vậy, nhưng các nước này lại không đạt được nhiều kết quả trong các mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hiệp Quốc, mà trong đó đấu tranh chống nghèo đói là mục tiêu ưu tiên số một.

Các nước Châu Á chống nghèo đói tốt hơn. Theo báo cáo mới nất của Liên Hiệp Quốc, nếu lấy con số năm 2010 làm cơ sở, thì Lào, Cam Bốt, Myanmar hay Bangladesh đã kéo tỷ lệ nghèo đói xuống còn 36% so với con số 65% của năm 1990, trong khi đó thì con số này của các nước Benin, Burkina Faso, Niger, Rwanda…là 51%.
Trên tất cả 7 ưu tiên của các mục tiêu thiên niên kỷ, Lào là nước duy nhất trong số 48 nước nói trên đạt được hết các ưu tiên đề ra.

Pháp : Ai nhập cư nhiều nhất ?

Pháp là nước có nhiều người nhập cư thuộc hàng đầu Châu Âu. Một câu hỏi đặt ra : có phải người Châu Phi nhập cư nhiều nhất vào Pháp như người ta nghĩ hay không ? Les Echos có bài trả lời : « Người Châu Âu nhập cư vào Pháp ngày càng đông ».

Mấy năm qua, người nhập cư vào Pháp đến từ các nước Châu Âu khác tăng nhanh và hiện tại mỗi năm có đến 200 000 người nhập cư như vậy vào đất Pháp. Ba nước xuất phát xếp hàng đầu trong số đó là Ý, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha. Trong giai đoạn 2009-2012, số người Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha nhập cư vào Pháp đã tăng lên gấp đôi.

Nếu cách đây 10 năm, tỷ lệ người Châu Âu nhập cư vào Pháp chỉ chiếm có 1/3, thì vào năm 2012 là 46%. Người nhập cư đến từ Châu Phi xếp hàng sau ở mức 30%, người Châu Á ở mức 14%.

Trên tổng thể, trình độ văn hóa người nhập cư tại Pháp đã không ngừng tăng lên. Vào năm 2012, hơn 60% trong số họ học xong tú tài, tức tăng 7% so với trước đó ba năm. Người nhập cư đến từ Trung Quốc tỏ ra học hành đàng hoàng nhất với mức 90% trong số người Trung Quốc định cư ở Pháp có bằng tú tài.

Tiếng Pháp trên thế giới : cần thực dụng hơn

Cuối tuần này, Thượng đỉnh lần thứ 15 của tổ chức quốc tế Pháp ngữ-Francophonie sẽ diễn ra ở Dakar (Senegal). Báo chí Pháp nhân đó đăng nhiều bài nhìn về tương lai tiếng Pháp, trong đó đáng chú nhất là bài phân tích của hai chuyên gia người Pháp đăng trên nhật báo Le Figaro với hàng tựa : « Khi người Pháp trở thành người nói tiếng Pháp ».

Bài viết nhấn mạnh đến việc chính tại nước Pháp mà tiếng Anh còn ngày càng lấn tới trên các phương tiện thông tin đại chúng, các doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước, thậm chí là ở chính những cơ quan có trách nhiệm bảo vệ tiếng Pháp. Tiếng Pháp mất dần vị thế trong đời sống khoa học thế giới.

Trong khi đó thì bài viết cho rằng, tiếng Pháp vẫn là tiếng quốc tế có nhiều tiềm năng. Vào năm 2050, thế giới sẽ có đến 750 triệu người nói tiếng Pháp. Tiếng Pháp cũng đang được phát triển mạnh ở Trung Quốc, Ấn Độ, Braxin, Achentina…Vô số cơ quan xúc tiến dạy tiếng Pháp đang họat động ở nhiều nước. Những phương tiện truyền thông như kênh truyền hình quốc tế France 24, TV5 hay như Đài phát thanh Quốc tế Pháp-RFI cũng đã và đang đóng góp hiệu quả cho sự phát triển tiếng Pháp.

Để phát triển tiếng Pháp trên thế giới, bên cạnh lĩnh vực văn hóa vốn là trọng yếu để tạo một bản sắc riêng của các nước thuộc Cộng đồng Pháp ngữ trước làn sóng phát triển mạnh mẽ của tiếng Anh, bài viết cho rằng cần pháp chú trọng nhiều hơn nữa đến hồ sơ kinh tế. Chẳng hạn như ở Châu Phi, khu vực sẽ chiếm đến 80% người nói tiếng Pháp vào năm 2050, thời gian qua tăng trưởng kinh tế luôn cao từ 5 đến 10% trong bối cảnh kinh tế thế giới khó khăn. Châu Phi cũng là một thị trường tiềm năng về việc làm, viễn thông và dịch vụ.

Ngoài ra, bài viết cũng đề nghị rằng Francophonie cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tham gia vào các chủ đề toàn cầu như tự do ngôn luận, dân chủ, bảo vệ lập trường đa dạng văn hóa và đa dạng ngôn ngữ, các hồ sơ kinh tế và môi trường…Từ đó đưa vị trí thế tiếng Pháp lên một tầm cao mới