Đọc báo Pháp – 27/09/2018
Liên Triều: thỏa thuận quân sự song phương,
bước quan trọng để giảm căng thẳng
Thời sự châu Á đáng chú ý với bài « Hai nước Triều Tiên hướng tới hòa dịu », trên Le Monde. Khi tập trung vào vấn đề hạt nhân, người ta có nguy cơ lãng quên một yếu tố tác động đến các cuộc đàm phán trong tương lai : đó là sự xích lại gần nhau giữa hai nước Triều Tiên.
Cuộc gặp thượng đỉnh Liên Triều 3 vừa qua tại Bình Nhưỡng cho thấy rõ hình ảnh về sự hòa giải giữa hai miền, và ít kết quả cụ thể trong hồ sơ hạt nhân. Tuy nhiên, trong quan hệ Liên Triều, hai nước đạt được một bước tiến quan trọng : đó là việc ký kết một thỏa thuận về quân sự nhằm làm giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.
Cũng trong thượng đỉnh Liên Triều 3, hai bên còn ký một thỏa thuận hợp tác kinh tế đầy hứa hẹn. Thế nhưng, trong bối cảnh hiện nay, mọi bước tiến trong lĩnh vực hợp tác kinh tế với Bắc Triều Tiên có nguy cơ vi phạm lệnh trừng phạt.
Theo giải thích của báo Le Monde, thỏa thuận quân sự Liên Triều thể hiện quyết tâm của hai nước muốn từng bước tái lập hòa bình trên bán đảo.
Cho đến nay, Hoa Kỳ chưa chấp thuận ký một hiệp định hòa bình vì đây là phương tiện gây áp lực buộc Bắc Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân. Mặt khác, Washington lo ngại là sau khi ký hiệp định hòa bình, chế độ Bình Nhưỡng sẽ đòi giải thể bộ chỉ huy quân sự Liên Hiệp Quốc chịu trách nhiệm theo dõi, bảo đảm đình chiến. Thậm chí không loại trừ khả năng Bắc Triều Tiên đòi Mỹ rút quân ra khỏi Hàn Quốc, làm suy yếu liên minh quân sự của Hoa Kỳ tại châu Á.
Chính vì con đường hướng tới hiệp định hòa bình bị chặn, Seoul và Bình Nhưỡng tiến hành từng bước nhỏ để làm giảm căng thẳng. Mục tiêu của thỏa thuận quân sự song phương là ngừng đối đầu quân sự, đặc biệt là trong khu vực phi quân sự hóa, xóa bỏ nguy cơ chiến tranh trên toàn bán đảo và chấm dứt quan hệ thù địch. Thỏa thuận đề ra nhiều biện pháp để thực hiện mục tiêu này.
Báo Le Monde nhấn mạnh đến chính sách ngoại giao khéo léo, thực tế của Hàn Quốc. Tại thượng đỉnh Liên Triều 3 ở Bình Nhưỡng, ký được thỏa thuận quân sự với Bắc Triều Tiên là ưu tiên số một của Hàn Quốc, trước cả các sáng kiến tái thúc đẩy đàm phán về hạt nhân, vì giảm căng thẳng sẽ tạo thuận lợi cho tiến trình phi hạt nhân hóa.
Thỏa thuận về quân sự là kết quả đàm phán công phu giữa các bộ tham mưu của quân đội hai nước. Không dễ dàng gì thuyết phục được các quân nhân đám phán. Theo chuyên gia Cheong Seong Chang, thuộc viện Sejong, ở Seoul, « tỉ lệ được lòng dân của tổng thống Moon Jae In rất cao, ngăn cản mọi biểu hiện chống đối từ phía quân đội, vốn là thành trì của tư tưởng bảo thủ ». Còn ở Bình Nhưỡng, sau các vụ thanh trừng liên tiếp, dường như Kim Jong Un đã nắm trong tay quân đội.
Tình trạng chiến tranh chưa chấm dứt trên bán đảo Triều Tiên, nhưng theo báo Mỹ New York Times, thỏa thuận về quân sự cho thấy quyết tâm của hai chính phủ muốn tự quyết định tương lai của mình. Và mong muốn độc lập, tự quyết này đã được thể hiện rõ dưới thời tổng thống Hàn Quốc Kim Dae Jung (1998-2003), Ro Moo Hyun (2003-2008) và càng mạnh mẽ hơn với đương kim tổng thống, Moon Jae In.
Trung Quốc: Gian lận thống kê
Phụ trương Kinh Tế và Doanh Nghiệp báo Le Monde có bài « Tại Trung Quốc, các tiểu xảo về số liệu thống kê ».
Ngày 18/09 vừa qua, nhật báo China Daily cho biết ban lãnh đạo đảng Cộng Sản Trung Quốc vừa ban hành 20 biện pháp ngăn ngừa và trừng phạt gian lận thống kê. Văn phòng thống kê quốc gia Trung Quốc còn lập ra một ban chuyên trách chống gian lận thống kê.
Thực ra, đây không phải là lần đầu tiên Bắc Kinh thông báo các biện pháp này. Trong các năm 2016, 2017, Trung Quốc đã thông qua nhiều quy định. Thế nhưng, dường như mọi việc không thay đổi. Le Monde trích dẫn câu nói nổi tiếng của cựu thủ tướng Anh Benjamin Disraeli (1804-1881) : Có ba loại nói dối : đó là nói dối, nói dối rất nhiều và thống kê. Đây có thể coi là khẩu hiệu của nước Trung Hoa dưới thời Tập Cận Bình.
Theo tờ báo Pháp, từ lâu, các chuyên gia Trung Quốc tin rằng gian lận và sai lầm trong thống kê có thể ảnh hưởng đến việc tập hợp đánh giá kinh tế, do vậy, họ chuyển sang dùng các chỉ số khác, thí dụ, thay vì theo dõi tổng sản phẩm quốc nội, họ theo dõi mức tiêu thụ nhiên liệu. Thế nhưng, trong tháng Bẩy vừa qua, các số liệu tiêu thụ nhiên liệu do các cơ quan chức trách công bố lại khác hẳn nhau. Hay gần đây hơn, chính quyền ba tỉnh công khai thừa nhận đã gian lận thống kê trong những năm vừa qua.
Theo báo Le Monde, chống gian lận, khai man thống kê không phải là dễ dàng trong một đất nước vốn coi tăng trưởng là ưu tiên tuyệt đối, mỗi quan chức của đảng phải có trách nhiệm đóng góp vào sự nghiệp này, và ông Tập Cận Bình tập trung quyền lực hơn tất cả các lãnh đạo Trung Quốc trước đó, kể từ thời Mao Trạch Đông. Chính vì thế, Le Monde mỉa mai, cựu thủ tướng Anh Disraeli chưa chết.
Iran: Châu Âu tìm cách lách trừng phạt của Mỹ
Báo Le Monde có bài đánh giá : « Iran : tranh cãi về hiệu quả của cơ chế châu Âu chống trừng phạt ».
Ngày 24/09, bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, đại diện cao cấp về ngoại giao châu Âu Federica Moghenini cùng ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif ra thông cáo về việc thành lập một « Cơ chế đặc biệt », giúp cho các doanh nghiệp châu Âu tiếp tục làm ăn với Iran và tránh được trừng phạt của Hoa Kỳ, ví dụ lập cơ chế trao đổi hàng hóa trực tiếp, không giao dịch bằng đô la Mỹ, mà thông qua các ngân hàng châu Âu hoặc theo mô hình phòng thanh toán bù trừ…
Tuy nhiên, còn có quá nhiều điểm không rõ ràng trong dự án này. Trước tiên chưa ai rõ là cơ quan phụ trách cơ chế này sẽ được đặt ở đâu, lúc nào thì cơ chế này được thành lập. Chính vì vậy, thông báo thành lập cơ chế đặc biệt mang tính chính trị nhiều hơn là kinh tế.
Mặt khác, Hoa Kỳ đã lên tiếng đe dọa và sẽ điều chỉnh các biện pháp trừng phạt nhằm ngăn chặn cơ chế này hoạt động. Ngày 25/09, cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ John Bolton đã cảnh cáo : Liên Hiệp Châu Âu nói mạnh nhưng làm yếu. Washington sẽ theo dõi sát cơ chế chưa được thành lập này và không để cho châu Âu tránh được trừng phạt của Hoa Kỳ.
Các trụ cột trong chính sách ngoại giao của Trump
Đương nhiên, các báo Pháp đều chú ý đến ngày đầu tiên khóa họp Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc với các phát biểu của tổng thống Mỹ và nguyên thủ Pháp. Le Monde chạy trên trang Nhất : «Tại Liên Hiệp Quốc, Macron chỉ trích chính sách uy lực của kẻ mạnh của Trump ».
Les Echos nhận định : « Donald Trum bị cô lập tại Liên Hiệp Quốc khi kết tội Iran ». Còn La Croix có bài xã luận « Khi Trump gây cười » và nhấn mạnh, việc mất lòng tin đối với tổng thống Mỹ gây mất ổn định trong quan hệ quốc tế.
Qua phát biểu của tổng thống Mỹ, báo Le Figaro tóm tắt « Năm quy luật trong chính sách ngoại giao của Trump ».
Thứ nhất là chủ trương đặt chủ quyền quốc gia lên trên hết. Thứ hai là đơn phương hành động, chứ không co cụm. Thứ ba, là tiền : Donald Trump cân nhắc mọi quyết định trên cơ sở chi phí tốn kém ra sao. Quy luật thứ tư là chính sách ngoại giao của Trump chú trọng đến khu vực thay vì toàn cầu và cuối cùng, ngoại giao cũng như chính sách chung của Donald Trump là trong chừng mực có thể thì đoạn tuyệt với các phương pháp trong quá khứ.
Brexit và Công Đảng Anh
Đại hội Công Đảng Anh và Brexit cũng được báo chí Pháp quan tâm : Liberation cho biết « Brexit : cuối cùng Corbyn ló dạng ra khỏi sương mù ». Sau hai năm tranh cãi, chia rẽ sâu sắc trong nội bộ, tại đại hội ở Liverpool, Công Đảng Anh kêu gọi tổ chức bầu cử lập pháp trước thời hạn, ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý thứ hai về hồ sơ Brexit.
Le Figaro có cùng nhận định này : « Jeremy Corbyn cảm thấy sẵn sàng lãnh đạo và xử lý hồ sơ Brexit ». Lãnh đạo Công Đảng Anh tự khẳng định vai trò có thể thay thế thủ tướng Theresa May.
Les Echos nói thẳng : « Brexit : Corbyn đề nghị May nhường chỗ ». Trong khi đó, Le Monde cho biết, khi ủng hộ khả năng tổ chức cuộc trưng cầu dân ý lần thứ hai về Brexit, « Công Đảng Anh không loại trừ việc tiếp tục ở lại Liên Hiệp Châu Âu ».
Báo động khẩn cấp về bệnh lao
Báo Le Monde cho biết « Bệnh lao, tình trạng khẩn cấp trên thế giới ». Hôm qua, bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, ở New York, Tổ Chức Y Tế Thế Giới – WHO, lần đầu tiên, đã lên tiếng báo động về quy mô bệnh lao trên toàn cầu và kêu gọi các quốc gia tăng cường đấu tranh phòng chống căn bệnh này.
Theo giới chuyên gia, tình hình hiện nay đáng lo ngại và khẩn cấp vì bệnh lao gây ra nhiều nạn nhân hơn là Sida. Trong năm 2017, khoảng 1,6 triệu người đã qua đời do bệnh này, trong đó có 300 ngàn nạn nhân vừa bị lao vừa bị nhiễm HIV.
Trên toàn thế giới, tổng số người mới mắc bệnh lao chỉ giảm mỗi năm có 2%. Trong số này, có tới hai phần ba là tại 8 quốc gia bao gồm 6 nước châu Á và 2 nước châu Phi. Cao nhất là tại Ấn Độ, 27%.
Nếu xu hướng này tiếp tục thì cộng đồng quốc tế có thể không đạt được mục tiêu phát triển bền vững mà Liên Hiệp Quốc đề ra : đó là xóa sổ bệnh lao trên toàn thế giới vào năm 2030.
Trang Nhất báo Pháp
Trang nhất các báo Pháp hôm nay khá tản mạn, nếu như Le Monde chú ý đến phát biểu của tổng thống Emmanuel Macron tại Liên Hiệp Quốc, thì Le Figaro cho biết « Uy quyền của thủ tướng Đức Merkel bị thách thức ngay trong phe của bà ». Còn Liberation quan tâm đến phương tiện di chuyển mới, đang trên đà phát triển tại Pháp : « Xe trượt – Trottinette – tự do tung hoành ».
Trong khi đó, theo báo Kinh Tế Les Echos, « Chiến tranh giá cả dữ dội trong lĩnh vực viễn thông » ở Pháp. Còn báo Công giáo La Croix có bài « Các linh mục đang ở tâm bão ».
Tin đọc nhanh
(Reuters) – Mỹ-Nhật khởi động đàm phán về trao đổi thương mại.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đồng ý với thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 26/09/2018 là hai bên sẽ thương lượng một thỏa thuận trao đổi mậu dịch song phương mới nhằm rút ngắn thặng dư thương mại 69 tỉ đô la có lợi cho Tokyo. Những ý chính của thỏa thuận song phương đã được đại diện hai nước – bộ trưởng Kinh Tế Nhật Bản Toshimitsu Motegi và đại diện Thương Mại Mỹ Robert Lighthizer – thống nhất với nhau ngày 25/09.
(AFP) – Lầu Năm Góc rút hệ thống tên lửa phòng không Patriot tại Cận Đông.
Một quan chức Mỹ xin ẩn danh ngày 26/09/2018 cho biết bộ Quốc Phòng sẽ cho hiện đại hóa hệ thống phòng không tại ba nước Koweit, Jordani và Barhein. Do đó, 4 hệ thống tên lửa Patriot gồm cả ra-đa và tên lửa bắn chặn tại đây sẽ được rút về để được nâng cấp và sẽ được triển khai trở lại. Quyết định này của Mỹ cho thấy tiến triển của các ưu tiên chiến lược của Mỹ trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Mỹ với hai cường quốc khác là Nga và Trung Quốc.
(I24news) – Lãnh đạo cơ quan quyền lực Palestine Mahmoud Abbas ngày 27/09/2018 có bài phát biểu lịch sử tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc.
Theo nguồn tin của Palestine, lãnh đạo Abbas sẽ trả lời đề xuất của tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Trump hôm qua lần đầu tuyên bố ưu tiên giải pháp hai Nhà nước để giải quyết khủng hoảng Israel – Palestine. Chủ nhân Nhà Trắng hy vọng thỏa thuận hòa bình Israel – Palestine sẽ được ký kết trước khi ông hết nhiệm kỳ vào tháng 01/2021.
(AFP) – Tổng thống Mêhicô hứa làm sáng tỏ vụ 43 sinh viên bị mất tích năm 2014.
Lời hứa được tân tổng thống Obrador đưa ra ngày 26/09/2018 trước các gia đình nạn nhân. Cách đây bốn năm, vào đêm 26-27/09, năm chiếc xe ca chở sinh viên trường Ayotzinapa, bang Guerrero, lên thủ đô biểu tình đã bị cảnh sát tấn công. Bị nhầm là thành viên của một băng đảng buôn bán ma túy, họ bị sát hại và đốt xác. Vụ thảm sát trở thành biểu tượng của tình trạng bạo lực hoành hành tại Mêhicô, cũng như hiện tượng móc ngoặc giữa giới buôn bán ma túy và một số chính trị gia tham nhũng
(AFP) – Ngân hàng HSBC lần đầu tiên nâng lãi suất sau 12 năm.
Ngân hàng lớn nhất tại Hồng Kông ngày 27/09/2018 thông báo chấm dứt thời kỳ lãi suất rẻ. Quyết định này có thể gây khó khăn cho lĩnh vực kinh doanh bất động sản. HSBC nâng lãi suất đang từ 5% lên 5,125%. Quyết định có hiệu lực ngay từ ngày 28/09/2018.
(AFP) – Máy tính Apple 1 được bán với giá 375.000 đô la trong một phiên đấu giá ở Mỹ.
Chiếc máy tính được chính ông Steve Wozniak, người cùng với Steve Jobs đồng sáng lập hãng Apple, chế tạo ngay trong xưởng xe hơi của Steve Jobs. Chiếc máy đã được một chuyên gia máy tính phục hồi nguyên trạng, với đầy đủ linh kiện và vận hành tốt trong cuộc thử nghiệm kéo dài 8 tiếng. Trong vòng 6 tháng từ năm 1976 đến năm 1977, chỉ có 200 chiếc máy tính Apple 1 được sản xuất. Hồi năm 2014, trong một phiên đấu giá ở New York, một chiếc máy tính Apple thế hệ này đã được bán với 905.000 đô la.
Nhận xét
Đăng nhận xét