Chính quyền TPHCM đang không biết mình có những quyền lực gì?
Monday, August 30, 2021 8:44 AM // Diễn Đàn , RFA , Tin Tức
Nguyễn Dân Ngôn
Theo blog RFA
 |
| Hình minh hoạ. Quân đội giao thực phẩm đến nhà người dân ở TPHCM hôm 24/8/2021 - RFA |
Họ sẽ được giao hàng xuyên quận hoặc nội quận tùy chọn. Trong “vùng xanh” (vùng không có dịch), shipper phải chịu xét nghiệm 3 ngày/lần, vùng đỏ thì mỗi ngày.
Tại TP Thủ Đức, nơi công ty Grab được chính quyền đồng ý nhận hỗ trợ giao hàng, shipper sẽ được cung cấp bữa ăn, nơi ngủ nghỉ, xăng xe, bảo hiểm, xét nghiệm và tiêm vắc-xin miễn phí. Bù lại, mỗi chuyến xe họ sẽ nhận giao đi sáu đơn hàng từ các nhà cung cấp, không được thu phí của người nhận.
Trước đó, từ ngày 23/8/2021, shipper được lệnh chỉ giao hàng trong nội quận và chỉ ở một số quận.
Vì sao shipper “dỗi”?
Trong các hội nhóm của tài xế giao hàng, đang có những ý kiến rủ nhau tắt ứng dụng, không “ra xe” cho tới sau 6/9 (thời điểm kết thúc lệnh giới nghiêm hai tuần của thành phố). Một ý kiến được khá đông người đồng tình nói rằng shipper nên ở nhà luôn ít nhất là hai tuần nữa để dằn mặt lãnh đạo thành phố vì đến thời điểm này dự trữ thực phẩm trong dân đã cạn kiệt, nên họ sẽ cực kỳ cần shipper. “Cho họ biết sự cần thiết của anh em tài xế”-những ý kiến này nói đại loại như vậy.
Chưa biết chính quyền thành phố và các ứng dụng giao hàng (Grab, Be, Gojek, Now, Baemin) sẽ thương lượng với nhau ra sao để giải quyết lo lắng nói trên của các tài xế.
Rối ren, không kế hoạch, không tư vấn chuyên môn
Lãnh đạo TP HCM đang hết sức rối ren trước thực tế. Cảm tưởng như không có bất cứ phương án, kế hoạch nào cho việc cung cấp thực phẩm, thuốc men, chăm sóc y tế cho đến duy trì hoạt động của doanh nghiệp trên địa bàn thành phố 14 triệu người, dù đã có cả 18 tháng yên bình nhìn sang nước ngoài đang bị dịch dập tơi tả. Một năm rưỡi là quá đủ để chuẩn bị và dự phòng. Vậy tại sao TP HCM thất bại?
Ví dụ về shipper nói ở đầu bài cho thấy có lẽ lãnh đạo TP HCM đã không sử dụng bộ não của các sở, các hiệp hội doanh nghiệp và ngành nghề trong định hướng chống dịch.
Đặc biệt, có lẽ họ không tham mưu ý kiến của Sở Nội vụ.
Chỉ mỗi một đoạn đầu là chuyện đi chợ, trải qua nhiều đợt phong tỏa từ năm ngoái đến nay, cao điểm là ba tháng hết 16 đến 16 Plus rồi 16 Promax, TP vẫn lúng túng rối rắm.
Đoạn giữa là xét nghiệm và cách ly. Đoạn cuối là mai táng người chết. Đoạn nào cũng rối rắm.
Hiện trung tâm hỏa táng Bình Hưng Hòa đã trở thành khu vực bí mật quân sự. Trên lý thuyết, quân đội nắm toàn bộ việc mai táng người chết vì COVID-19. Nhưng thực tế là các cơ sở mai táng đã ký hợp đồng với các bệnh viện vẫn tiếp tục lo toàn bộ công đoạn khó khăn nhất là tẩm liệm thi hài. Sau đó, thay vì đưa thẳng đi hỏa táng như trước kia thì bây giờ họ phải gửi thi hài vào container lạnh bảo quản của quân đội, khi nào đến lịch thì lại lấy ra mang đi hỏa táng. Thêm công việc, thêm công đoạn, tốn kém nhân lực, vật lực và thời gian.
Những rối rắm gây tốn kém và kéo dài thời gian dập dịch nói trên là vì sao?
Theo tôi, đó là vì lãnh đạo TP HCM không am hiểu thành phố
TP HCM là trung tâm của một vùng vài chục tỉnh thành miền Đông, Tây Nguyên và Nam bộ về y tế. Về kinh tế, TP HCM là trung tâm của cả nước. Bản chất của TP HCM khác với các tỉnh thành khác, khác với thủ đô Hà Nội vốn đông công chức nhất Đông Nam Á. TP HCM là siêu đô thị giao thương, dịch vụ và đào tạo, với vô vàn tiểu chủ, tiểu thương, người lao động tự do, sinh viên và khách vãng lai. Lượt đi lại, tần suất giao thông tại TP HCM là cao nhất nước.
Do vậy, nhất cử nhất động của thành phố đều liên quan sâu sắc đến ít nhất gần nửa nước.
Thế nhưng khi bước vào cơn bão, lãnh đạo TP HCM dường như quên mất vị thế đó. Tư duy chống dịch của lãnh đạo TP HCM xem thành phố như một tỉnh lẻ tách biệt, chỉ là một vùng trên bản đồ, có thể dùng bút chì dễ dàng khoanh gọn, lập rào chắn. Con vi-rút không bay vào rồi, bên trong ta cứ thế nuôi thêm cá và trồng thêm rau, nín thở chờ qua dịch.
Nhưng, ngay lập tức đóng cửa toàn bộ là không phù hợp với quy luật sinh tồn của TP HCM. Giao thương không thể ngừng lại, vì nó là huyết mạch của người dân, là sinh mệnh của cả thành phố. Tách nó ra, bắt nó đóng băng là không thể. Mà ngược lại, phải đảm bảo giao thương an toàn bằng cách tiêm vắc-xin cho lực lượng này cùng với thực hiện nghiêm lệnh giãn cách. Chỉ có như thế, thành phố mới có đủ nguồn lực để chống dịch.
Lãnh đạo TP HCM cũng nửa vời trong các biện pháp chống dịch. 5K là biện pháp cơ bản, nhưng trong các con hẻm sâu thăm thẳm ngóc ngách tối tăm, gia đình nhiều thế hệ chung sống chen chúc thì thực hiện giãn cách thế nào? Xét nghiệm đại trà rất đúng, nhưng xét nghiệm xong, tìm ra F0 thì có chỗ để cách ly họ hay không, hay vẫn tiếp tục để tự cách ly trong khu dân cư chật hẹp? Cho F0 tự điều trị tại nhà, nhưng ai hướng dẫn uống thuốc, lấy đâu oxy để thở khi cần? Khu cách ly thì nhiễm chéo. Đóng băng thành phố, toàn dân cách ly, nhưng thực phẩm cung cấp bằng cách nào?
Và quan trọng hơn, chuỗi cung ứng đứt gãy từ nơi sản xuất khiến cho nông phẩm phải đổ bỏ ở các tỉnh, nhưng người dân trong TP HCM thiếu thốn mọi thứ, giá rau quả đắt gấp đôi gấp ba, thì làm sao người dân ở yên trong nhà?
Thực tế đã trả lời. Hô hào 5K suốt gần hai năm trời, nhưng một bộ phận dân cư chẳng thể thực hiện 5K đã nhanh chóng nhiễm bệnh và lây lan. F0 tại nhà, ai hên thì sống, ai xui thì chết. Danh nghĩa là cách ly, đóng toàn bộ chợ truyền thống, chốt gác giăng khắp nơi nhưng “chợ đen” trên mạng sôi động chưa từng thấy, người dân ngồi nhà thoải mái ngồi nhà mua tô bún bò về ăn sáng. Chưa kể cứ trước mỗi lần tăng cấp độ cách ly xã hội là vài ngày toàn dân đổ xô ra đường mua thực phẩm.
Mục đích cách ly xã hội chỉ đạt được nửa vời nên hiệu quả chống dịch không thể ước tính. Theo thời gian, số ca nhiễm và tử vong tăng lên, vấn đề này chưa xong vấn đề khác đã ập tới, mọi chuyện cùng một lúc rối beng, thậm chí tôi cảm tưởng TP không còn biết chỗ nào là đầu mối để mà gỡ. Đến khi gỡ thì rụt rè, bất nhất.
… Và cũng không biết mình có quyền lực gì
Thực ra, Nhà nước có quyền tối thượng và bất khả thay thế, chính là quyền ra luật lệ.
Hiến pháp tạo mọi điều kiện để chính quyền tùy nghi áp dụng: Chủ tịch nước có quyền ban bố sắc lệnh trong trường hợp khẩn cấp mà không cần chờ Quốc hội thông qua; Nhà nước có quyền tuyên bố tình trạng thảm họa, được quyền trưng thu, trưng mua tất cả phương tiện để phục vụ mục đích của mình trong giai đoạn ấy, kể cả hạn chế tự do hay tước đoạt một phần tự do của công dân (các quyết định về cách ly, giãn cách, “ai ở đâu ở yên chỗ đó”chính là biện pháp tước đoạt một phần tự do của công dân). Không ai có thể kiến nghị vì đó là ý chí của toàn dân đã được ban bố thành luật pháp.
Nếu ý thức được sức mạnh của quyền lực trong tay mình, cùng với việc hiểu rõ bản chất của một đại đô thị trong liên quan của nó với toàn vùng, thì TP HCM hoàn toàn có thể yêu cầu các biện pháp ổn định sản xuất, thông thương tự do cho các phương tiện giao thông cung ứng hàng hóa trong toàn vùng, chứ không phải mỗi tỉnh một quy định như hiện nay.
Việc điều phối lực lượng chống dịch cũng như đảm bảo an sinh sẽ được thực hiện dễ dàng hơn nếu xem xét đến nhân lực của toàn vùng. Việc khoanh vùng dịch tễ theo địa giới thực tế tự nhiên sẽ dễ dàng hơn việc khoanh theo địa giới tổ chức hành chính, vì con vi-rút không phân biệt quận này với quận khác, hay Sài Gòn, Bình Dương, Long An, Tiền Giang.
Tuy nhiên, nói thì bao giờ cũng hay cũng dễ hơn bắt tay vào làm thực tế. Tôi vô cùng thông cảm với lãnh đạo TP HCM và cả nước, vì đại dịch là trận cuồng phong đột ngột, và TP HCM không hoàn toàn được tự quyết trong mọi vấn đề. Cũng như từ trước đến nay thói quan liêu, hình thức, nửa vời, thiếu trách nhiệm đã là căn bệnh trầm kha của cả thể chế này. Đòi hỏi nó lột xác hoàn toàn chỉ trong vài tháng dịch dã là bất khả thi.
_______________________
Tham khảo
https://baomoi.com/chap-thuan-ve-chu-truong-cho-shipper-hoat-dong-tro-lai/c/40042467.epi
https://baomoi.com/tp-hcm-nguoi-dan-mot-hem-o-binh-tan-vo-tu-hop-cho-giua-tam-dich/c/40041783.epi
https://moh.gov.vn/hoat-dong-cua-lanh-dao-bo/-/asset_publisher/k206Q9qkZOqn/content/bo-truong-bo-y-te-nguyen-thanh-long-ua-tui-thuoc-va-goi-an-sinh-en-tan-nguoi-dan
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do.
Nhận xét
Đăng nhận xét