Chiến trường Syria: Nga "trắng tay" vì đồng minh?

07:47' 24/08/2018 (GMT+7) 

Lực lượng quân sự Iran

Mỹ và Israel đang gây áp lực với Moscow trong vấn đề liên quan đến sự hiện diện của Iran ở Syria. Hàng nghìn binh sĩ Iran đang chiến đấu sát cánh bên quân đội trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad trong suốt nhiều năm qua.

Tuy nhiên, phát biểu được đưa ra hôm 22/8 của cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đánh dấu lần đầu tiên Washington đưa ra một tối hậu thư trực tiếp như vậy liên quan đến Iran.

"Chúng tôi sẽ xem xem liệu chúng tôi và những người khác có đạt được thỏa thuận liên quan đến việc giải quyết cuộc xung đột ở Syria hay không. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết để có được một thỏa thuận là toàn bộ lực lượng Iran phải rút khỏi Syria và trở về nước này”, ông Bolton nhấn mạnh trong chuyến thăm đến Israel. Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Trump lâu nay vẫn nổi tiếng là một nhân vật thuộc phái diều hâu về chính sách đối ngoại.

Iran đang can thiệp rất sâu vào cuộc xung đột ở Syria và cũng đầu tư rất nhiều để có thể đi đến kết quả ngày hôm nay. Thực tế này cho thấy Iran chắc chắn sẽ không từ bỏ ảnh hưởng mà họ tạo dựng được ở Syria để cho Nga có thể ký được một thỏa thuận.

Giới chức Nga từng thừa nhận, điện Kremlin không có tiếng nói trong vấn đề liên quan đến đội quân Iran đang chiến đấu sát cánh bên quân đội Syria. 

Ông Bolton tiết lộ, Tổng thống Nga Vladimir Putin từng nói với Mỹ rằng, Moscow không thể bắt Iran rời Syria. Ông Putin mới có cuộc gặp với người đồng cấp Trump ở Helsinki hồi tháng trước.

"Tuy nhiên, ông ấy (Putin) cũng nói với chúng tôi rằng, lợi ích của ông ấy và của Iran không hoàn toàn giống nhau. Vì thế, chúng tôi chắc chắn sẽ đàm phán với ông Putin về vai trò mà họ (lực lượng Iran) có thể đóng ở Syria”, ông Bolton phát biểu.

Iran cùng với Nga là hai đồng minh mạnh nhất và kiên định nhất của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al- Assad trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 7 năm qua ở quốc gia Trung Đông. Israel coi nhóm Hezbollah ở Li-băng không khác gì một đại diện của Tehran, sợ rằng chiến thắng của chính quyền Tổng thống Assad sẽ giúp gia tăng mạnh mẽ ảnh hưởng của Iran ở các khu vực biên giới nước này, mở đường cho Tehran tiếp cận với Địa Trung Hải. Giới chức Israel đặc biệt quan ngại về sự hiện diện của Iran ở gần Cao nguyên Golan – một khu vực tranh chấp giữa Israel và Syria. Một phần của cao nguyên này đang nằm trong sự chiếm đóng của Israel.

Nhà nước Do Thái thậm chí còn công khai coi Iran là mối đe dọa an ninh lớn hơn cả tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Israel từ lâu đã vận động các cường quốc để những nước này bác bỏ bất kỳ sự hiện diện lâu dài hay cố định nào của Iran, nhóm Hezbollah hay các nhóm chiến binh người Shi’ite thân Iran ở Syria và để những lực lượng trên tránh xa khu vực Cao nguyên Golan sau khi họ đã giúp quân của Tổng thống Bashar al-Assad giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại phe nổi dậy được người Sunni dẫn đầu ở Syria.

Israel đang gây sức ép để buộc Nga phải can thiệp vào vấn đề hiện diện quân sự của Iran ở Syria. Với những phát biểu mới nhất của vị quan chức Mỹ nói trên, có vẻ như Washington cũng đã bắt tay vào giúp đỡ đồng minh Israel thân thiết hàng đầu của họ ở Trung Đông.

Tuy nhiên, nỗ lực của Israel và Mỹ xem ra khó có thể đạt được. Hồi cuối tháng Bảy, Đại sứ Nga tại Tel Aviv – ông Anatoly Viktorov từng tuyên bố Nga không thể buộc các lực lượng quân sự của Iran rời bỏ Syria. “Họ (Iran) đang đóng một vai trò rất, rất quan trọng trong nỗ lực chung của chúng tôi nhằm tiêu diệt lực lượng khủng bố ở Syria. Đó là lý do tại sao, trong giai đoạn này, chúng tôi cho rằng bất kỳ yêu cầu nào nhằm loại bỏ hoàn toàn các đội quân nước ngoài ra khỏi nước Cộng hòa Ả-rập Syria đều là điều không thực tế”, ông Viktorov nhấn mạnh.

Kiệt Linh (tổng hợp)