Ngành may mặc Việt Nam chật vật khi Mỹ cấm nhập nguyên liệu từ Tân Cương
Ảnh minh họa
Các quy định ngày càng chặt chẽ của Mỹ trong việc cấm nhập khẩu hàng hoá từ khu vực Tân Cương của Trung Quốc đang gây áp lực nặng nề lên các nhà sản xuất hàng may mặc và giày dép của Việt Nam, theo Reuters.
Trong số các nước xuất khẩu hàng may mặc, Việt Nam được xem là một trung tâm sản xuất toàn cầu, nhưng đã có gần 90.000 lao động mất việc làm kể từ tháng 10/2022, do nhu cầu trên toàn cầu chậm lại.
Tân Cương: Mỹ chặn hàng xuất khẩu vì TQ vi phạm nhân quyền
Theo Đạo luật Bảo vệ Lao động Cưỡng bức của người Duy Ngô Nhĩ (UFLPA) có hiệu lực từ tháng 6 của Mỹ, yêu cầu các công ty chứng minh rằng họ không sử dụng nguyên liệu thô hoặc linh kiện được sản xuất bằng lao động cưỡng bức ở Tân Cương.
Biện pháp trừng phạt của Mỹ càng gây tổn hại hơn giữa bối cảnh nhu cầu về quần áo ở các quốc gia giàu có giảm đi. Điều này đã làm giảm sản lượng công nghiệp và xuất khẩu từ các trung tâm sản xuất Đông Nam Á, vốn là nhà cung ứng chính cho các thương hiệu lớn như Gap, Nike và Adidas.
Trong số các lô hàng may mặc và giày dép trị giá 15 triệu USD bị giữ lại để kiểm tra UFLPA, hơn 80% là từ Việt Nam và chỉ 13% hàng hóa của Việt Nam được thông quan, dữ liệu hải quan của Mỹ tính đến ngày 3/4 cho thấy.
Nhiều nhà nhập khẩu Mỹ vẫn lạc quan dù chuỗi cung ứng của họ vẫn có thể bị gián đoạn, do các nhà sản xuất hàng may mặc của Việt Nam phụ thuộc vào Trung Quốc, với khoảng một nửa nguyên liệu đầu vào, theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam.
Các nhà sản xuất Việt Nam, hiệp hội thương mại và bộ công nghiệp đã không trả lời các câu hỏi của Reuters về tác động của UFLPA.
Do các biện pháp trừng phạt tăng theo cấp số nhân trong những tháng đầu năm nay, nên giá trị các lô hàng từ Việt Nam bị từ chối nhập cảnh vào Mỹ vượt quá 2 triệu USD, gấp ba lần so với các lô hàng từ Trung Quốc.
Mặc dù các biện pháp kiểm soát của Mỹ thường xuyên xảy ra hơn đối với ngành công nghiệp điện tử, đặc biệt là đối với các tấm pin mặt trời có thể được sản xuất bằng polysilicon từ Tân Cương, nhưng chỉ có 1% hàng hóa điện tử qua kiểm tra bị từ chối nhập cảnh, so với 43% lô hàng may mặc và giày dép.
Tổng cộng, hải quan đã rà soát gần 3.600 lô hàng trị giá hơn 1 tỷ USD từ nhiều quốc gia để xác định rằng chúng không chở hàng hóa có đầu vào từ lao động cưỡng bức ở Tân Cương, dữ liệu hải quan Mỹ cho thấy.
Liên đới với Tân Cương
Mặc dù các lô hàng bị tạm dừng chiếm một phần rất nhỏ trong tổng trị giá 27 tỷ USD hàng may mặc và giày dép mà Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ vào năm ngoái, nhưng rủi ro về việc tuân thủ các quy định có thể dẫn đến những điều chỉnh đau đớn hơn cho Việt Nam.
Theo Bộ Thương mại Hoa Kỳ, điều đó sẽ ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ vì Việt Nam là nguồn cung cấp hàng may mặc từ sợi bông chính cho nước này.
Sheng Lu, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Thời trang và May mặc tại Đại học Delaware, cho biết: “Sự phụ thuộc nặng nề của Việt Nam vào nguyên liệu dệt bông từ Trung Quốc đề ra nguy cơ đáng kể về khả năng sản phẩm chứa bông Tân Cương, vì tỉnh này sản xuất hơn 90% lượng bông của Trung Quốc”.
Theo ông Lu, Việt Nam khó có thể giảm mạnh sự phụ thuộc này bởi vì nhiều nhà sản xuất tại Việt Nam thuộc sở hữu của các nhà đầu tư Trung Quốc.
Một quan chức chính phủ am tường về ngành công nghiệp này đã xác nhận với Reuters rằng một số nhà cung cấp Việt Nam có thể khó tuân thủ các quy định mới, vì họ nhập khẩu bông từ Tân Cương hoặc vì họ không thể chứng minh rằng họ không nhập từ đó.
Ủy ban Hàng hải Liên bang, cơ quan Hoa Kỳ chịu trách nhiệm về vận tải biển quốc tế, đã cảnh báo vào đầu tháng này về khả năng gián đoạn chuỗi cung ứng do việc kiểm tra UFLPA gây ra.
Trong một cuộc khảo sát năm ngoái, gần 60% các nhà quản lý ngành thời trang Mỹ cho biết họ đang thăm dò các quốc gia bên ngoài châu Á để tìm nguồn cung cấp để đối phó với đạo luật về lao động cưỡng bức.
Ông Sheng Lu nói các công ty của Mỹ sẽ khó có thể nhanh chóng tìm được nhà cung cấp thay thế. Do đó, dự kiến sẽ có nhiều đợt kiểm tra hơn đối với hàng hóa của Việt Nam.
Theo chuyên gia này, các công ty phương Tây nên "nỗ lực cật lực hơn để vạch ra chuỗi cung ứng của họ, tìm ra đâu là nơi sản xuất cho từng giai đoạn và thực hiện thẩm định tường tận".
Mất việc làm
Nhu cầu toàn cầu sụt giảm đã buộc ngành công nghiệp sử dụng lao động lớn thứ hai của Việt Nam sau nông nghiệp, phải sa thải gần 3% trong số 3,4 triệu lao động kể từ tháng 10/2022, dẫn đến việc giảm 11,9% xuất khẩu của cả nước và giảm 2,3% sản lượng trong quý đầu tiên của năm nay so với một năm trước đó, khiến cho tăng trưởng chậm lại.
Trong 3 đôi giày của Nike và Adidas bán ra trên toàn cầu thì có 1 đôi được sản xuất tại Việt Nam, và tương ứng 26% và 17% quần áo của họ bán trên toàn cầu đều được sản xuất tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Nike đã giảm đáng kể sản lượng hàng may mặc và giày dép tại Việt Nam mặc dù quốc gia này vẫn là trung tâm sản xuất chính của họ, theo báo cáo thường niên mới nhất cập nhật đến tháng 5/2022. Nike không trả lời các câu hỏi về UFLPA.
Adidas cũng không bình luận về UFLPA, nhưng cho biết việc thu hẹp quy mô nơi các nhà cung cấp Việt Nam là phù hợp với luật pháp địa phương.
Người phát ngôn của Adidas cho biết: “Việt Nam tiếp tục là một trong những quốc gia cung ứng chính của chúng tôi."
Gap cho biết họ không có lô hàng nào bị giữ lại.
Hai quan chức từ hiệp hội thương mại ngành may mặc và giày dép Hoa Kỳ cho biết các quy định mới cho đến nay không có tác động lớn đến Việt Nam. Họ đổ lỗi việc cắt giảm việc làm gần đây là do nhu cầu toàn cầu thấp hơn.
Pou Chen - nhà cung cấp chính cho Nike và Adidas đang tiến hành cắt giảm hàng loạt việc làm ở Việt Nam khi họ lên kế hoạch đầu tư sản xuất lớn ở Ấn Độ. Reuters đưa tin vào tháng Hai.
Số người đã bị sa thải là những người làm việc cho một nhà thầu của công ty đồ thể thao Hoa Kỳ Under Armour, và nhiều công nhân bị cắt giảm giờ làm tại Regina Miracle International, nhà cung cấp cho hãng đồ lót khổng lồ Victoria’s Secret của Mỹ. - các công nhân và giám đốc điều hành nói với Reuters.
Tuy nhiên, những công ty đó đã không trả lời các câu hỏi từ Reuters.
“Thông thường các công ty tuyển lao động sau Tết Nguyên đán, nhưng năm nay mọi thứ diễn ra ngược lại”, bà Nguyễn Thị Hương, 45 tuổi, làm việc cho Pou Chen 10 năm và vừa bị mất việc, cho biết.
Nhận xét
Đăng nhận xét