Tin Tổng Hợp – 28/4/23

 RFI

(AFP)–Liên Âu duy trì biện pháp giảm thuế nhập khẩu đối với nông phẩm Ukraina. Trong cương vị chủ tịch luân phiên Liên Âu, Thụy Điển hôm nay, 28/04/2023, cho biết Bruxelles triển hạn biện pháp hỗ trợ Ukraina xuất khẩu nông phẩm. Từ tháng 5/2022 Liên Âu đã miễn thuế đánh vào lương thực, thực phẩm của Ukraina.

(AFP) – Ba Lan trang bị hệ thống phòng không của tập đoàn châu Âu MBDA. Vacxava ngày 28/04/2023 thông báo đã ký hợp đồng với chi nhánh của MBDA tại Anh Quốc để mua 44 bệ phóng tên lửa iLauncher và hàng trăm tên lửa CAMM cùng các trang thiết bị cần thiết. Trị giá 2,5 tỷ đô la, đây là hợp đồng lớn nhất của một thành viên NATO mua tên lửa tầm ngắn. 

(AFP) - Tổng thống Vladimir Putin ra lệnh thành lập nhiều bảo tàng về cuộc tấn công của Nga. Theo chỉ thị ký ngày 26/04/2023 và được đăng hôm sau trên trang web của điện Kremlin, chính phủ được lệnh « bảo đảm việc thành lập các bảo tàng (cấp vùng, thành phố trên cơ sở tổ chức giáo dục) dành cho các sự kiện của chiến dịch quân sự đặc biệt và cho những chiến công của các binh sĩ tham gia ».

(AFP) - Tư pháp Nga giải thể một trung tâm nghiên cứu tình trạng phân biệt chủng tộc. Ngày 27/04/2023, theo đề nghị của bộ Tư Pháp, một tòa án thành phố Matxcơva đã ra lệnh giải thể Centre Sova, trung tâm nghiên cứu về nạn phân biệt chủng tộc, được thành lập năm 2002. Trung tâm này nổi tiếng với các báo cáo về chủ nghĩa dân tộc, phân biệt chủng tộc, tư tưởng bài ngoại, mối liên hệ giữa tôn giáo và xã hội, cũng như việc áp dụng luật chống « chủ nghĩa cực đoan », những chủ đề nhạy cảm ở Nga.

(AFP) - Mỹ ban hành thêm trừng phạt đối với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran và Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB). Theo một quan chức ẩn danh của Mỹ, mục đích để cho thấy rằng « không thể chấp nhận việc sử dụng hành vi đê hèn, kể cả việc sử dụng con người làm con tốt, phương tiện trao đổi, mà không phải chịu hậu quả ». Vào cuối tháng Ba, Evan Gershkovich, nhà báo Mỹ 31 tuổi của The Wall Street Journal, đã bị Nga bắt với cáo buộc « làm gián điệp ». Trong khi đó, có ít nhất ba công dân song tịch Iran-Mỹ bị bắt ở Iran, trong đó có doanh nhân Siamak Namazi.

(AFP) – Lệnh ngừng bắn ở Sudan được triển hạn. Quân đội Sudan và Lực lượng Phản ứng Nhanh (RSF) hôm qua 27/04/2023 đã đồng ý gia hạn thêm 3 ngày lệnh ngừng bắn lẽ ra đã hết hiệu lực vào đêm qua. Đại diện RSF cho biết sẽ tôn trọng các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà ngoại giao và công dân nước ngoài được sơ tán. 

(NHK) – Thổ Nhĩ Kỳ khánh thành nhà máy điện hạt nhân. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin hôm qua 27/04/2023 đã khánh thành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ do Nga xây dựng. Chủ nhân điện Kremlin hoan nghênh dự án này, cho rằng nó sẽ mang lại lợi ích kinh tế chung và thúc đẩy quan hệ đối tác về nhiều mặt giữa hai nước.

(AFP) – LHQ lên án việc Trung Quốc ép người Tây Tạng « đi học nghề ». Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc hôm qua 27/04/2023 đã cáo buộc Trung Quốc bắt hàng trăm ngàn người Tây Tạng tham gia các « chương trình dạy nghề », đe dọa đến bản sắc văn hóa của họ và có thể dẫn đến tình trạng lao động cưỡng bức. Sáu báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc lo ngại đây là cái cớ để làm suy yếu bản sắc tôn giáo, ngôn ngữ và văn hóa của Tây Tạng.

(AFP) - Venezuela thông qua luật tịch thu tài sản liên quan đến tham nhũng. Luật mới được Quốc Hội Venezuela « nhất trí » thông qua ngày 27/04/2023 sau một vụ tai tiếng tham nhũng quy mô lớn làm lay chuyển quốc gia Nam Mỹ này trong những tuần gần đây. Theo báo chí Venezuela, ít nhất 61 người đã bị bắt từ tháng Ba trong khuôn khổ cuộc chiến chống tham nhũng, với khoản tiền được thẩm định từ 3 đến 21 tỉ đô la, chủ yếu có liên quan đến tập đoàn dầu khí nhà nước PDVSA. Bộ trưởng Dầu Khí Tareck El Aissami đã từ chức ngay sau vụ tai tiếng. Tuy nhiên, ngành tư pháp không cho biết quan chức này có sẽ bị điều tra hay không.

(AFP) – Gần nửa triệu trẻ em Venezuela sống nhờ tiếp tế của Chương Trình Lượng Thực Thế Giới PAM/WFP. Họp báo hôm 27/04/2023, giám đốc PAM tại Caracas, bà Maura Melo, báo động số trẻ em cần được giúp đỡ đã tăng mạnh trong những năm gần đây. Hiện diện tại Venezuela từ tháng 7/2021, PAM cấp lương thực cho học sinh tại 2.000 trường trên toàn quốc. Trong số 450.000 trẻ em được bảo trợ, 16.000 em được ăn ngày một bữa ở trường. Venezuela đang bị khủng hoảng kinh tế trầm trọng, với GDP giảm 80 % từ 2014 đến 2021. 

(AFP) – Trong 3 thế kỷ, voi châu Á mất 2/3 đất sống. Theo một nghiên cứu của đại học California, được công bố hôm 27/04/2023 trên tạp chí Scientific Reports, diện tích rừng nhiệt đới, những vùng đồng cỏ tại Đông Nam Á, Ấn Độ và Trung Quốc, nơi mà loài voi có thể sống được, đã bị thu hẹp lại. Tính từ thế kỷ 18 đến nay, voi châu Á đã mất hẳn 3 triệu cây số vuông để sống. Các hoạt động khai thác gỗ rừng, lấy đất canh tác, xây dựng là những nguyên nhân chính thu hẹp môi trường sống của loài voi ở châu Á. Trung Quốc mất 94 % diện tích cho voi sống, Ấn Độ 84 %, Thái Lan, Việt Nam khoảng hơn 50 %. Các tổ chức bảo vệ thiên nhiên một lần nữa báo động voi châu Á có nguy cơ bị tuyệt chủng.

(AFP) – Nam danh ca Pháp Jacques Dutronc tròn 80 tuổi. Là một nghệ sĩ dấn thân, là một nhà bảo vệ môi trường đi trước thời đại, Dutronc là tác giả của những bản nhạc ăn khách vào thập niên 1960 như Et moi, et moi, et moi, Les Cactus và nhất là Il est cinq heures, Paris s'éveille. Ca khúc này mô tả cảnh thủ đô nước Pháp vươn vai thức giấc lúc 5 giờ sáng. Đấy không phải là một Paris tráng lệ, mà là đường phố của những người lao động thức khuya dậy sớm. Jacques Dutronc vừa là một nhạc sĩ, một ca sĩ, vừa là người bạn đời của Françoise Hardy. Hơn nửa thế kỷ qua, tên tuổi của Françoise Hardy gắn liền với bản nhạc Tous les garçons et les filles.(AFP)–Liên Âu duy trì biện pháp giảm thuế nhập khẩu đối với nông phẩm Ukraina. Trong cương vị chủ tịch luân phiên Liên Âu, Thụy Điển hôm nay, 28/04/2023, cho biết Bruxelles triển hạn biện pháp hỗ trợ Ukraina xuất khẩu nông phẩm. Từ tháng 5/2022 Liên Âu đã miễn thuế đánh vào lương thực, thực phẩm của Ukraina.

(AFP) – Ba Lan trang bị hệ thống phòng không của tập đoàn châu Âu MBDA. Vacxava ngày 28/04/2023 thông báo đã ký hợp đồng với chi nhánh của MBDA tại Anh Quốc để mua 44 bệ phóng tên lửa iLauncher và hàng trăm tên lửa CAMM cùng các trang thiết bị cần thiết. Trị giá 2,5 tỷ đô la, đây là hợp đồng lớn nhất của một thành viên NATO mua tên lửa tầm ngắn. 

(AFP) - Tổng thống Vladimir Putin ra lệnh thành lập nhiều bảo tàng về cuộc tấn công của Nga. Theo chỉ thị ký ngày 26/04/2023 và được đăng hôm sau trên trang web của điện Kremlin, chính phủ được lệnh « bảo đảm việc thành lập các bảo tàng (cấp vùng, thành phố trên cơ sở tổ chức giáo dục) dành cho các sự kiện của chiến dịch quân sự đặc biệt và cho những chiến công của các binh sĩ tham gia ».

(AFP) - Tư pháp Nga giải thể một trung tâm nghiên cứu tình trạng phân biệt chủng tộc. Ngày 27/04/2023, theo đề nghị của bộ Tư Pháp, một tòa án thành phố Matxcơva đã ra lệnh giải thể Centre Sova, trung tâm nghiên cứu về nạn phân biệt chủng tộc, được thành lập năm 2002. Trung tâm này nổi tiếng với các báo cáo về chủ nghĩa dân tộc, phân biệt chủng tộc, tư tưởng bài ngoại, mối liên hệ giữa tôn giáo và xã hội, cũng như việc áp dụng luật chống « chủ nghĩa cực đoan », những chủ đề nhạy cảm ở Nga.

(AFP) - Mỹ ban hành thêm trừng phạt đối với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran và Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB). Theo một quan chức ẩn danh của Mỹ, mục đích để cho thấy rằng « không thể chấp nhận việc sử dụng hành vi đê hèn, kể cả việc sử dụng con người làm con tốt, phương tiện trao đổi, mà không phải chịu hậu quả ». Vào cuối tháng Ba, Evan Gershkovich, nhà báo Mỹ 31 tuổi của The Wall Street Journal, đã bị Nga bắt với cáo buộc « làm gián điệp ». Trong khi đó, có ít nhất ba công dân song tịch Iran-Mỹ bị bắt ở Iran, trong đó có doanh nhân Siamak Namazi.

(AFP) – Lệnh ngừng bắn ở Sudan được triển hạn. Quân đội Sudan và Lực lượng Phản ứng Nhanh (RSF) hôm qua 27/04/2023 đã đồng ý gia hạn thêm 3 ngày lệnh ngừng bắn lẽ ra đã hết hiệu lực vào đêm qua. Đại diện RSF cho biết sẽ tôn trọng các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà ngoại giao và công dân nước ngoài được sơ tán. 

(NHK) – Thổ Nhĩ Kỳ khánh thành nhà máy điện hạt nhân. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và đồng nhiệm Nga Vladimir Putin hôm qua 27/04/2023 đã khánh thành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ do Nga xây dựng. Chủ nhân điện Kremlin hoan nghênh dự án này, cho rằng nó sẽ mang lại lợi ích kinh tế chung và thúc đẩy quan hệ đối tác về nhiều mặt giữa hai nước.

(AFP) – LHQ lên án việc Trung Quốc ép người Tây Tạng « đi học nghề ». Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc hôm qua 27/04/2023 đã cáo buộc Trung Quốc bắt hàng trăm ngàn người Tây Tạng tham gia các « chương trình dạy nghề », đe dọa đến bản sắc văn hóa của họ và có thể dẫn đến tình trạng lao động cưỡng bức. Sáu báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc lo ngại đây là cái cớ để làm suy yếu bản sắc tôn giáo, ngôn ngữ và văn hóa của Tây Tạng.

(AFP) - Venezuela thông qua luật tịch thu tài sản liên quan đến tham nhũng. Luật mới được Quốc Hội Venezuela « nhất trí » thông qua ngày 27/04/2023 sau một vụ tai tiếng tham nhũng quy mô lớn làm lay chuyển quốc gia Nam Mỹ này trong những tuần gần đây. Theo báo chí Venezuela, ít nhất 61 người đã bị bắt từ tháng Ba trong khuôn khổ cuộc chiến chống tham nhũng, với khoản tiền được thẩm định từ 3 đến 21 tỉ đô la, chủ yếu có liên quan đến tập đoàn dầu khí nhà nước PDVSA. Bộ trưởng Dầu Khí Tareck El Aissami đã từ chức ngay sau vụ tai tiếng. Tuy nhiên, ngành tư pháp không cho biết quan chức này có sẽ bị điều tra hay không.

(AFP) – Gần nửa triệu trẻ em Venezuela sống nhờ tiếp tế của Chương Trình Lượng Thực Thế Giới PAM/WFP. Họp báo hôm 27/04/2023, giám đốc PAM tại Caracas, bà Maura Melo, báo động số trẻ em cần được giúp đỡ đã tăng mạnh trong những năm gần đây. Hiện diện tại Venezuela từ tháng 7/2021, PAM cấp lương thực cho học sinh tại 2.000 trường trên toàn quốc. Trong số 450.000 trẻ em được bảo trợ, 16.000 em được ăn ngày một bữa ở trường. Venezuela đang bị khủng hoảng kinh tế trầm trọng, với GDP giảm 80 % từ 2014 đến 2021. 

(AFP) – Trong 3 thế kỷ, voi châu Á mất 2/3 đất sống. Theo một nghiên cứu của đại học California, được công bố hôm 27/04/2023 trên tạp chí Scientific Reports, diện tích rừng nhiệt đới, những vùng đồng cỏ tại Đông Nam Á, Ấn Độ và Trung Quốc, nơi mà loài voi có thể sống được, đã bị thu hẹp lại. Tính từ thế kỷ 18 đến nay, voi châu Á đã mất hẳn 3 triệu cây số vuông để sống. Các hoạt động khai thác gỗ rừng, lấy đất canh tác, xây dựng là những nguyên nhân chính thu hẹp môi trường sống của loài voi ở châu Á. Trung Quốc mất 94 % diện tích cho voi sống, Ấn Độ 84 %, Thái Lan, Việt Nam khoảng hơn 50 %. Các tổ chức bảo vệ thiên nhiên một lần nữa báo động voi châu Á có nguy cơ bị tuyệt chủng.

(AFP) – Nam danh ca Pháp Jacques Dutronc tròn 80 tuổi. Là một nghệ sĩ dấn thân, là một nhà bảo vệ môi trường đi trước thời đại, Dutronc là tác giả của những bản nhạc ăn khách vào thập niên 1960 như Et moi, et moi, et moi, Les Cactus và nhất là Il est cinq heures, Paris s'éveille. Ca khúc này mô tả cảnh thủ đô nước Pháp vươn vai thức giấc lúc 5 giờ sáng. Đấy không phải là một Paris tráng lệ, mà là đường phố của những người lao động thức khuya dậy sớm. Jacques Dutronc vừa là một nhạc sĩ, một ca sĩ, vừa là người bạn đời của Françoise Hardy. Hơn nửa thế kỷ qua, tên tuổi của Françoise Hardy gắn liền với bản nhạc Tous les garçons et les filles.