Trump Sẽ Biến Đổi Cuba?
Tuesday, November 29, 2016
Báo Washington Post hôm 27/11/2016 ghi nhận rằng Cuba sẽ lại căng thẳng với Mỹ, lần này vắng mặt Fidel Castro, kẻ một thời đã gọi Tổng Thống George W. Bush là “tên mù chữ chức năng” và gọi Tổng Thống Reagan là “tên khủng bố tệ hại nhất trong lịch sử nhân loại.”
Trong khi nói chuyện hôm Chủ Nhật về cái chết của Castro, Tổng Thống tân cử Hoa Kỳ Donald Trump tố cáo Fidel Castro là “nhà độc tài tàn bạo.”
Kẻ thừa kế ngai vàng Cuba là Raúl Castro, giữ chức Chủ Tịch nước do ông anh Castro trao lại một thập niên trước. Raul cũng già rồi, 85 tuổi. Khi Trump thắng cử, Raul đã gửi lời chúc mừng Trump.
Nhưng Mỹ áp lực Cuba cũng khó, vì 2 anh em Castro từ lâu đã nói rằng họ sẽ không bao giờ quỳ gối trước áp lực của Mỹ.
Bản tin RFI hôm 27/11/2016 ne6uc âu hỏi: Donald Trump sẽ giúp Cuba thay đổi?
Bản tin RFI ghi rằng sự kiện cựu chủ tịch Cuba Fidel Castro vĩnh viễn ra đi tạo điều kiện cho người em Raul, kế nghiệp từ năm 2008, rộng tay cải cách kinh tế. Tuy nhiên, Cuba có chuyển mình hay không, điều này cũng tùy thuộc vào thái độ của chủ nhân Nhà Trắng, Donald Trump, trong bốn năm tới đây, theo phân tích của Reuters.
Từ khi lên thay Fidel Castro làm chủ tịch Cuba năm 2008, Raul Castro đã hé mở cửa đất nước theo kinh tế thị trường. Nhưng theo nhận xét của nhiều người dân Cuba thì nhịp độ cải cách bị Fidel Castro ngăn chặn qua lớp cán bộ thuộc thế hệ già nua cố tình bám trụ.
Cách đây hai năm, trong khi Fidel Castro nằm dưỡng lão thì Raul kín đáo thương lượng và hòa giải với nước Mỹ thông qua tổng thống Barack Obama. Các chuyến bay thương mại được tái lập giữa hai nước, du khách và đô la Mỹ tràn vào Cuba.
Những thay đổi này có thể tan biến một sớm một chiều nếu tổng thống mới tại Mỹ áp dụng một đường lối cứng rắn như ông đã tuyên bố trong lúc vận động tranh cử, nhất là để chinh phục cử tri gốc tị nạn Cuba, tập trung tại bang Florida.
RFI ghi rằng khi được tin Fidel Castro qua đời, tổng thống Barack Obama tuyên bố: «Lịch sử sẽ phán xét tác động lớn lao của Fidel Castro». Còn ông Donald Trump bình luận không chút thương tiếc: «Đó là một kẻ độc tài tàn bạo một thời áp bức dân Cuba. Cho dù mọi thảm kịch,những cái chết và khổ đau của người dân Cuba do Fidel Castro không thể phai mờ, chính phủ mới tại Hoa Kỳ sẽ làm mọi cách để nhân dân Cuba cuối cùng trở lại con đường hướng tới thịnh vượng và tự do».
Từ khi đắc cử cho đến khi bình luận về cái chết của cố chủ tịch Cuba, chủ nhân tương lai của Nhà Trắng hoàn toàn không để lộ chiến lược đối với «hải đảo bất trị» sát nách Hoa Kỳ. Do vậy không ai có thể đoán được toan tính của Donald Trump. Tổng thống mới của Mỹ sẽ «góp phần» như thế nào để đem lại «tự do cho Cuba» như ông cam kết trên Twitter, sau khi nhấn mạnh Fidel chỉ là bạo chúa.
RFI ghi rằng giải pháp thứ nhất, theo tính khí đơn giản của ông Trump là nhân cái chết của Fidel Castro, Washington sẽ thúc ép chính quyền La Habana nhượng bộ về chính trị, nhân quyền và mở rộng cửa kinh tế nhập hàng hóa Mỹ. Phương án này sẽ dẫn đến căng thẳng để Donald Trump chứng tỏ ông là «người hùng», theo phân tích của cựu đại sứ Anh tại Cuba, Paul Hare.
Tuy nhiên, một số nhà quan sát lại tin vào khả năng thứ hai. Tức là nhà tỷ phú địa ốc sẽ nghiêng theo tiến trình hòa giải với Cuba, được đa số dân Mỹ và giới doanh nghiệp Mỹ hy vọng. Cạnh tranh với Nga và Trung Quốc tại Cuba sẽ phục vụ quyền lợi của Mỹ, theo nhận xét của Richard Feinberg, nguyên là cố vấn an ninh thời tổng thống Bill Clinton.
RFI ghi nhận: Cho dù cơ chế vận hành của chế độ Castro rất khó dự đoán, nhưng tình trạng kinh tế của Cuba hiện nay, do mất chỗ dựa Venezuela, cũng không cho phép Cuba quay lưng lại với Mỹ. David Joseph, cố vấn kinh tế, lạc quan: Thành phần bảo thủ già nua sẽ biến mất theo thời gian, nhường chỗ cho một thế hệ mới cải cách đất nước. Raul Castro tuyên bố rút lui vào năm 2018.”
Trong khi đó, bản tin Fox News hôm 27/11/2016 ghi lời người sẽ giữ chức Chánh Văn Phòng Bạch Ốc cho Trump là Reince Priebus nói hôm Chủ Nhật rằng Trump sẽ giữ lời hứa khi vân động tranh cử là sẽ xóa sổ thương lượng 2014 về cải thiện thương mại và ngoại giao giữa Mỹ-Cuba.
Priebus nói trên chương trình “Fox News Sunday” rằng Mỹ phải có thương lượng tốt hơn.
Lúc đó, Trump chỉ trích TT Obama, khi Obama dùng sắc lệnh hành chánh để giảm cấm vận Cuba, kết thúc lệnh cấm 180 ngày đối với các tàu muốn cặp bến Hoa Kỳ sau khi khởi hành từ một hải cảng Cuba, mở đường cho các bác sĩ làm việc chung với các nhà khoa học Cuba, và cho dân Mỹ thăm Cuba trong chương trình trao đổi văn hóa.
TT Obama cũng thăm Cuba hồi tháng 3/2016, trở thành Tổng thống Mỹ đầut iên thăm Cuba kể từ 1928, khi TT Calvin Coolidge thăm Cuba.
Trump, trong khi vận động tháng 9/2016, nói rằng khi đắc cử, Trump sẽ xóa sổ thương lượng của Obama cho tới khi Cuba đồng ý theo yêu cầu của Trump, bao gồm cả “tự do tôn giáo và tự do chính trị cho dân Cuba, và thả hết tù nhân chính trị.”
Priebus lập lại rằng Raul Castro phải “đáp ứng nhu cầu của chúng ta” để có thương lượng của Obama tiếp tục.
Thực tế, không riêng gì Priebus, nhiều dân cử Cộng Hòa cũng cứng rắn như thế.
Báo Politico hôm 27/11/2016 ghi rằng sau khi có tin Fidel Castro từ trần, các thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio nói hôm Chủ Nhật rằng thương lượng của TT Obama với Cuba phải lượng định lại.
Cruz nói trên đài truyền hình ABC News rằng ông hy vọng có thêm tự do ở Cuba, nhưng việc Obama hồi phục ngoại giao với Cuba lại là trở ngại cho cuộc chiến dân chủ tự do của dân Cuba, vì Obama chỉ làm tăng sức mạnh cho nhà độc tài Raul Castro.
TNS Rubio -- cũng như TNS Cruz, đều mang trong người dòng máu Cuba -- nói trên CNN rằng ông tin rằng Trump sẽ áp lực Cuba để có thêm nhân quyền cho dân Cuba.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders, nói trên chương trình "State of the Union," đưa ra cái nhìn khác: “Chúng ta đã có quan hệ với nhiều chế độ độc tài tàn bạo khắp thế giới. Mục tiêu bây giờ là xem rằng chúng tà có thể cải thiện quan hệ với nhân dân Cuba để chúng ta có thể cải thiện kinh tế của họ, và bảo đảm răng thế hệ trẻ sẽ làm tốt hơn thế hệ già.”
Nhưng TNS Sanders không ảnh hưởng gì… Và hẳn là, tân Tổng Thống Trump sẽ có bàn tay sắt với triều đại Castro…
Nhận xét
Đăng nhận xét