Tại sao Nhật Bản là quê hương của những doanh nghiệp lâu đời nhất thế giới? - https://doanhnghiephoinhap.vn

  09:14 25/11/2023

Có rất nhiều công ty hơn 100 năm tuổi ở Nhật Bản đến mức người Nhật có một từ dành cho họ: shinise. Điều gì khiến hoạt động kinh doanh ở Nhật Bản tạo nên một di sản lâu dài như vậy?

Chùa Shitennō-ji là một trong những ngôi chùa Phật giáo quan trọng nhất của Osaka. Được xây dựng vào thế kỷ thứ sáu dưới thời trị vì của Hoàng tử Shotoku, nó đã đứng vững khi các tòa nhà cao tầng của thành phố hiện đại vượt lên trên nó.

Tất nhiên, cấu trúc này đã không tồn tại được hơn một thiên niên kỷ nếu không có sự chăm sóc yêu thương dịu dàng, với lần tái thiết gần đây nhất diễn ra vào năm 1963.

Du khách đến chùa ca ngợi sự thanh bình và không gian giữa sự hối hả và nhộn nhịp của thành phố lớn thứ ba Nhật Bản. Tuy nhiên, một thông tin du khách có thể không quên sau chuyến thăm của mình là công ty xây dựng ngôi chùa vẫn đang hoạt động.

Được thành lập vào năm 578 với dự án đầu tiên là đền Shitennō-ji, Kongō Gumi được nhiều người coi là công ty lâu đời nhất trên thế giới, đã hoạt động được 1445 năm và còn hơn thế nữa.

Điều đáng ngạc nhiên không kém là Kongō Gumi không đơn độc. Khách sạn lâu đời nhất thế giới, theo Sách kỷ lục Guinness, cũng ở Nhật Bản. Nishiyama Onsen Keiunkan là một khách sạn onsen (suối nước nóng) được mở ở tỉnh Yamanashi ngoại ô Tokyo vào năm 705.

Quán trà lâu đời nhất trên thế giới, Tsuen Tea, pha trà đầu tiên ở Tokyo vào năm 1160, và doanh nghiệp niêm yết lâu đời nhất trên sàn giao dịch chứng khoán Nhật Bản là Matsui Kensetsu, một công ty xây dựng thành lập từ năm 1586.

 

Tại Nhật Bản, có hơn 52.000 công ty đã tồn tại hơn một thế kỷ. Trong số đó, có 1.938 công ty đã tồn tại đến 500 năm tuổi và 21 công ty đã hoạt động hơn một nghìn năm, theo nghiên cứu của Toshio Goto, Giáo sư Nghiên cứu tại Đại học Kinh tế Nhật Bản

Năm 2008, Ngân hàng Hàn Quốc đã thực hiện một nghiên cứu quốc tế với 5.586 công ty có lịch sử hơn 200 năm và nhận thấy rằng hơn một nửa (56%) là ở Nhật Bản.

Khi bạn cho rằng tuổi thọ trung bình của một công ty trên S&P 500 là dưới 18 năm, bạn phải tự hỏi, bí quyết là gì?

Câu trả lời ngắn gọn có thể đơn giản như kiểu chăm sóc dành cho ngôi chùa Shitennō-ji. Tuy nhiên, câu trả lời dài chứa đựng nhiều bài học kinh doanh hơn cho các nhà lãnh đạo trên toàn thế giới.

Nói chung, các công ty hơn 100 năm tuổi được gọi là shinise ("chủ cửa hàng cổ truyền" hoặc "nhà kinh doanh lâu dài). Ngoài những hàm ý bất chấp tuổi tác, thuật ngữ này còn mang những ý nghĩa quan trọng xung quanh niềm tin và sự giàu có.

Một điểm chung mà nhiều Shinise chia sẻ là họ thuộc sở hữu của gia đình. Masako Eguchi-Bacon, CEO gốc Nhật của Oceanbridge Management, chia sẻ: “Khái niệm gia đình có ảnh hưởng cực kỳ mạnh mẽ đến các doanh nghiệp Nhật Bản, cả lớn và nhỏ”.

“Trong lịch sử, sự kế thừa của các thành viên trong gia đình, đặc biệt là đứa con đầu lòng, là điều bình thường trong kinh doanh.”

Người Nhật cũng có một từ để chỉ điều này "Tôi- tức là". Eguchi-Bacon giải thích: “Theo nghĩa đen, từ này có nghĩa là một ngôi nhà hoặc tổ ấm, nhưng trong bối cảnh kinh doanh, nó có nghĩa là giữ cho tên tuổi của gia đình tồn tại”.

Vì khái niệm tức là này đã ăn sâu vào văn hóa kinh doanh của đất nước nên hiếm khi có tâm lý "chủ nghĩa ngắn hạn". Việc tôn trọng các giá trị cốt lõi được truyền qua các thế hệ là điều tối quan trọng trong bất kỳ quá trình ra quyết định nào.

 

Về bản chất, truyền thống và sự ổn định đến trước lợi nhuận và tăng trưởng đối với những doanh nghiệp không thích rủi ro này, một phần tư trong số họ có đủ tiền dự trữ để tài trợ cho hai năm hoạt động tiếp theo.

Chính tầm nhìn dài hạn này đã giúp các công ty này vượt qua được thiên tai, chiến tranh và gần đây nhất là đại dịch COVID-19. Quan điểm như vậy cũng có nghĩa là Shinise không bao giờ đánh mất mối quan hệ của họ với các bên liên quan hoặc vai trò của họ trong cộng đồng nói chung.

Trong khi nhiều shinise là những doanh nghiệp nhỏ hơn như khách sạn, quán trà và cửa hàng đồ ngọt, một số lại là những cái tên quen thuộc. Nintendo được thành lập năm 1889 tại Kyoto để sản xuất thẻ chơi; Suntory ra đời từ khi khai trương một cửa hàng rượu độc lập ở Osaka vào năm 1899; và Kikkoman ra đời vào năm 1917 với sự hợp nhất của tám công ty nước tương do gia đình sở hữu (mặc dù một trong những công ty đó đã bắt đầu sản xuất nước tương từ đầu thế kỷ 17).

Những doanh nghiệp này đã thành công trong việc cân bằng giữa sự thận trọng và đa dạng hóa. Mặc dù không công ty nào có thể tồn tại nếu không phát triển theo thời gian, Shinise thực hiện một cách tiếp cận đo lường để tăng trưởng, tìm cách mở rộng trong ranh giới cấu trúc ban đầu của họ.

Ví dụ, Nintendo có thể không còn sản xuất thẻ bài nữa nhưng họ vẫn kinh doanh trò chơi. Như Goto đã mô tả, việc đa dạng hóa thành công luôn gắn liền với hoạt động kinh doanh ban đầu chứ không phải với điều gì đó không liên quan.

Rào cản thời hiện đại

"Nếu "ie" là điều thúc đẩy shinise, điều gì sẽ xảy ra khi không có người kế thừa rõ ràng, hoặc nếu người thừa kế không sẵn lòng đảm nhận vai trò đó? Đây là một thách thức mà doanh nghiệp Nhật Bản truyền thống đã vượt qua bằng cách nhận nuôi người kế thừa; thực hành nhận nuôi người kế thừa phù hợp từ bên ngoài gia đình.

Lãnh đạo của một số doanh nghiệp Nhật Bản nổi tiếng nhất đã được chuyển giao cho thế hệ kế tiếp theo cách này: Panasonic, Toyota và Suzuki, Chủ tịch hiện tại của Suzuki, Osamu Suzuki, là con trai nuôi thứ tư đảm nhận vai trò."

Theo truyền thống, những người thừa kế được nhận nuôi chỉ là nam giới, mặc dù Eguchi-Bacon nói rằng ông nhận thấy quyền chỉ huy giờ đây có thể được chuyển cho phụ nữ theo cách này.

 

Tuy nhiên, không có gì bí mật khi dân số Nhật Bản đang già đi. Dữ liệu gần đây của chính phủ cho thấy 10% dân số hiện nay đã từ 80 tuổi trở lên. Eguchi-Bacon cho biết : “Các doanh nghiệp ngày càng khó tìm và xác định atotsugi (người kế nhiệm) phù hợp”.

Trong một thời gian, cái mác atotsugi gắn liền với áp lực phải đi theo một con đường được xác định trước trong cuộc sống thường không được mong muốn, nhưng giờ đây nó đã dần trở nên tuyệt vời. Đó là bởi vì, như Eguchi-Bacon giải thích, có một xu hướng vênh vang mới ở thế hệ tiếp theo.

Môi trường khởi nghiệp của Nhật Bản thường bị chỉ trích là trì trệ, có lẽ vì văn hóa thúc đẩy sự tồn tại lâu dài của doanh nghiệp cũng nuôi dưỡng nỗi sợ thất bại. Tuy nhiên, hiện nay, 'khởi nghiệp' và 'tỏa sáng' là những từ được nói trong cùng một câu, vì các nhà lãnh đạo ngày nay cuối cùng cũng cảm thấy được phép áp dụng các bài học kinh doanh vào các công ty truyền thống để đảm bảo di sản của họ tiếp tục tồn tại.

Có vẻ như những trang đầu tiên trong chương tiếp theo về các doanh nghiệp hàng thế kỷ của Nhật Bản đã được viết ra.

Nguyên Anh t/h

Bài viết liên quan

• GDP vẫn có thể chạm mức 6% trong năm 2023
• Chỉ số Tương lai xanh 2023 của Việt Nam xếp thứ 4 trong khu vực ASEAN
• Thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi): Tổng liên đoàn Lao động là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội
• GS. TS Hoàng Văn Cường: Hà Nội nên phát triển giao thông công cộng thay vì đầu tư những tuyến đường đắt nhất hành tinh
• Nhiều chính sách mới từ các thị trường nhập khẩu gỗ chính của Việt Nam