Tin Việt Nam – 28/09/2016
Cá chết hàng loạt ở Nghi Sơn do biển nhiễm hóa chất
Vụ cá chết hàng loạt ở khu vực biển Nghi Sơn và Tĩnh Hải tỉnh Thanh Hóa hồi đầu tháng 9/2016 nay được xác định là do nước biển bị nhiễm chất hóa học.
Hôm nay 28/9, Chi cục Thú y tỉnh Thanh Hóa công bố kết quả xét nghiệm mẫu nước, mẫu cá chết ở vùng biển vừa nêu, cho thấy cá chết không liên quan đến dịch bệnh mà do chất Amoniac (NH3) và chỉ tiêu COD vượt mức cho phép từ 2 lần tới 5 lần. COD là ký hiệu lượng oxy cần để oxy hóa hết các chất vô cơ, hữu cơ có trong nước biển.
Kết luận của cơ quan Thú y đã bác bỏ báo cáo trước đó của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa gởi Thủ tướng, xác định nguyên nhân khiến cá chết là do hiện tượng tảo nở hoa.
Được biết, trước đó ngư dân Nghi Sơn và Tĩnh Hải đã báo cáo về một dải nước đen bất thường xuất hiện gần bờ khi đi đánh cá. Báo chí từng đặt nghi vấn về vấn đề xả thải chưa qua xử lý ra biển xuất phát, từ dự án lọc hóa dầu Nghi Sơn.
Diễn biến ‘Trịnh Xuân Thanh’ còn phức tạp
Phạm Quý ThọHọc viện Chính sách & Phát triển
Việt Nam hiện nay đang khó khăn rất lớn khi vận hành nền kinh tế và thể chế.
Những ‘di sản’ về kinh tế của nhiệm kỳ trước (các chương trình cả kinh tế và chính trị ở Việt Nam được hoạch định 5 năm 1 lần) để lại là rất nặng nề và sẽ mất nhiều năm và nguồn lực để sửa chữa.
Hậu quả không chỉ làm suy giảm niềm tin trong dân chúng mà, hơn thế về mặt thể chế, tạo ra sự khác biệt về lợi ích và giá trị trong giới lãnh đạo, hình thành những nhóm lợi ích khó dung hòa, nguy hại cho sự phát triển đất nước.
Bối cảnh
Đại hội 12 của đảng Cộng sản chỉ là tiếng ‘thở phào’ cho việc kết thúc một nhiệm kỳ 5 năm cầm quyền căng thẳng, nhưng những bất đồng sâu sắc vẫn còn đó, cần được ‘giải quyết’ để củng cố quyền lực, và ở khía cạnh nào đó, làm ‘thỏa mãn’ những bức xúc từ dân chúng hòng lấy lại niềm tin.
Đại hội 12 của đảng Cộng sản chỉ là tiếng ‘thở phào’ cho việc kết thúc một nhiệm kỳ 5 năm cầm quyền căng thẳng, nhưng những bất đồng sâu sắc vẫn còn đó.
Trong bối cảnh đó, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ‘phát động’ chống quốc nạn tham nhũng và lợi ích nhóm, có vẻ ngẫu nhiên, từ hiện tượng ‘Trịnh Xuân Thanh’ – một cán bộ cỡ trung, nguyên phó chủ tịch tỉnh Hậu Giang, đi xe tư nhân hạng sang nhưng gắn biển xanh (nhà nước)…
Sự việc đẩy lên, khi Quốc hội hủy tư cách đại biểu của Trịnh Xuân Thanh, Ủy ban kiểm tra trung ương đảng yêu cầu làm rõ về quy trình bổ nhiệm và trách nhiệm cá nhân cán bộ này, với tư cách là chủ tịch hội đồng quản trị, đối với việc thua lỗ hơn 3200 tỷ đồng tại PVC (Công ty xây lắp dầu khí thuộc Tập đoàn dầu khí quốc gia PVN), và cao trào là việc ông Thanh bỏ nhiệm sở.
Có tin đồn Trịnh Xuân Thanh đã trốn ra nước ngoài. Như mọi người biết, sau đó 4 cán bộ của PVC, trong đó có nguyên tổng giám đốc Vũ Đức Thuận bị khởi tố về hành vi cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng. Ông Thanh cũng bị khởi tố với tội danh trên và bị truy nã quốc tế.
Một bài viết đăng trên Facebook của nhà báo Huy Đức là một trong loạt bài liên quan đến vấn đề nóng nêu trên. Bài này mô tả mang nặng tính ‘thủ thuật điều hành’ của PVC nói riêng dẫn đến việc thua lỗ, thất thoát hàng nghìn tỷ đồng trong thời gian 2011-2013 và của PVN nói chung. Rõ ràng tác giả Huy Đức đang nói rằng đằng sau Trịnh Xuân Thanh là còn những người khác cần chịu trách nhiệm chính trong việc thất thoát tài sản này.
Ngoại trừ bài viết của ông Vũ Ngọc Hoàng có đề cập ‘bóng gió chung chung’ về nhóm lợi ích và tham nhũng đã ‘lan vào chốn thiêng liêng’ là tạo ra được sự chú ý. Cho đến nay, báo nhà nước không hề có bài viết nào tương tự.
Đả hổ, diệt ruồi?
Xâu chuỗi các sự kiện dồn dập, từ lời phát biểu chống tham nhũng, lợi ích nhóm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến việc ông tham gia Đảng ủy Bộ công an ngày 24/9 vừa qua, người ta đồn đoán rằng ‘hiện tượng Trịnh Xuân Thanh’ bắt đầu cho chiến dịch ‘Đả hổ, diệt ruồi’ như kiểu Tập Cập Bình.
Gần đây, tin tức trên mạng xã hội đa dạng và nhanh chóng lan tỏa đã làm cho các lãnh đạo nhà nước cũng để ý.
Phản ứng quyết liệt của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa và cá nhân ông Bí thư tỉnh trước ‘tin mạng’ rằng ông có ‘bồ nhí’ với những tài sản khủng được cho là của tham nhũng đã cho thấy điều đó!
Bài viết của Huy Đức là một kiểu tin mạng. Liên kết các sự việc, ‘lề trái’ suy diễn liệu có ‘thế lực’ nào đứng sau bài viết, liệu có sự ‘gửi gắm’ vào mạng xã hội để phát đi một ‘tín hiệu’, một thông điệp’ về ‘chiến dịch Đả hổ, diệt ruồi’ hay không?
Không thể và không cần ‘chụp mũ’ Huy Đức vì những suy đoán như trên, nhưng những kiểu ‘làm ăn’ như Huy Đức nêu ra, của một số doanh nghiệp nhà nước là khá phổ biến, và hậu quả nhiều dự án đắp chiếu, hoang tàn, trở thành đống sắt vụn hoặc lỗ nặng kéo dài mà chưa có cách ‘chôn’, mà chưa có cá nhân, ‘nhóm lợi ích’ nào chịu trách nhiệm là có thật…
Đó không chỉ là tổn thất, là gánh nặng cho nền kinh tế, mà còn là ‘sự bế tắc’ ‘bất lực của các lãnh đạo của nhiệm kỳ này để ‘lấy lại niềm tin’ của dân chúng!
Diễn biến ‘vụ Trịnh Xuân Thanh’ đang rất căng thẳng và phức tạp. Hãy chờ xem!
Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, một nhà phân tích chính sách công của Việt Nam đang làm việc tại Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch & Đầu tư.
Tổng thống Philippines đến Hà Nội
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đến Hà Nội vào chiều nay 28/9/2016 khởi sự chuyến viếng thăm chính thức Việt Nam trong hai ngày. Đây là chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên của ông, từ khi ông nhậm chức vào tháng 6.
Theo Thông cáo của Bộ Ngoại giao, nghị trình làm việc của Tổng thống Duterte tại Việt Nam lần này nhằm trao đổi phương hướng thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược trong thời gian tới, nhất là về chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, thương mại.
Vào ngày mai Tổng thống Rodrigo Duterte sẽ có cuộc họp thu hẹp với Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Trong buổi chiều, Tổng thống Philippines sẽ hội kiến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và thăm xã giao Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Mặc dù nghị trình chính thức không trực tiếp đề cập tới tình hình Biển Đông mà cả Việt Nam và Philippines đều là các nước trực tiếp đối đầu với tham vọng biển đảo của Trung Quốc. Tuy vậy, theo báo chí Việt Nam, tình hình Biển Đông dược dự báo là một chủ đề quan trọng sẽ được lãnh đạo hai bên thảo luận và chia sẻ quan điểm trên cơ sở lập trường và những lợi ích chung.
Với các chính phủ trước của Philippines, Hà Nội và Manila xây dựng quan hệ song phương chú trọng hợp tác biển và đại dương. Hai nước đã thiết lập đường dây nóng giữa Bộ Tư lệnh cảnh sát biển Việt Nam và Bộ tư lệnh phòng vệ bờ biển Philippines từ năm 2011.
Hai bên cũng đã thỏa thuận tăng cường hợp tác và chia sẻ thông tin giữa Hải quân hai nước, hình thành qui chế giao lưu trên đảo Song Tử Tây và Song Tử Đông.
TT Philippines mong hợp tác với Việt Nam về hàng hải
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 28/9 đã đến Việt Nam trong chuyến công du kéo dài hai ngày lần đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức vào tháng Sáu.
Trong bài phát biểu vào lúc khởi hành tại sân bay quốc tế Ninoy Aquino, ông Duterte nói: “Tôi trông đợi được trao đổi quan điểm và tìm kiếm thêm cơ hội, cải thiện đáng kể hợp tác song phương giữa hai nước chúng ta, bao gồm mối quan hệ đối tác mạnh hơn trong lĩnh vực hợp tác về kinh tế, nông nghiệp, quốc phòng và hàng hải.”
The Inquirer cho biết đứng đầu chương trình nghị sự của ông Duterte là thúc đẩy hợp tác hàng hải và quốc phòng giữa hai nước.
Trang tin này dẫn lời ông Duterte nói: “Chúng tôi sẽ nỗ lực xác định những lĩnh vực tiềm năng của mối quan hệ đối tác, đặc biệt là trong các lĩnh vực an ninh hàng hải và chấp pháp.”
Theo The Inquirer, Bộ Ngoại giao Philippines trước đó cho biết ông Duterte có thể nêu lên vấn đề tranh chấp lãnh hải với Việt Nam trong chuyến thăm này.
Ngoài ra, ông Duterte cũng nói rằng Philippines và Việt Nam sẽ “tìm cách để thăng tiến sự hợp tác” trong cuộc chiến chống ma túy bất hợp pháp.
Trang tin Southweast Asia Globe cho hay sau khi đến Hà Nội, ông Duterte dự kiến sẽ bắt đầu chuyến công du bằng cuộc tiếp xúc với những thành viên trong cộng đồng khoảng 3.800 người Philippines đang sinh sống tại Việt Nam.
Chuyến công du của ông cũng sẽ bao gồm buổi tiếp đón chính thức tại Phủ Chủ tịch và lễ đặt vòng hoa tại Tượng đài Anh hùng Liệt sĩ Quốc gia và tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tân Sơn Nhất ngập do đâu?
Trận lụt lịch sử 26/9 lại làm nổi trở lại câu hỏi về tình trạng ách tắc xe cộ, thoát nước ở một số địa điểm thuộc TP Hồ Chí Minh và một trong các chủ đề mạng xã hội nêu ra là có phải thiết kết, xây dựng xung quanh sân bay Tân Sơn Nhất là một tác nhân.
Một nhân chứng từ TP Hồ Chí Minh cho BBC Tiếng Việt biết, “lụt nặng chỉ ở khu sân bay và các khu mới xây”.
Các báo Việt Nam hôm 27/9 đồng loạt đưa tin, “Tân Sơn Nhất ngập nặng” khiến nhiều chuyến bay phải hủy hoặc đổi hướng.
Trước đó, hôm 13/9, trang Dân Trí đã đặt câu hỏi, “Vì sao sân bay Tân Sơn Nhất hễ mưa là ngập?” và cho rằng hệ thống thoát nước tại đây có vấn đề.
Sau trận mưa hôm 26/08 “sân bay Tân Sơn Nhất là một trong những địa điểm bị ảnh hưởng vì nước dâng cao gây ngập khu vực sân đỗ cũng như các tuyến phố xung quanh và đến đêm, nước trong sân bay vẫn chưa rút hết”, theo trang Zing.
‘Không phải vì sân golf’
Nhưng như trang VietnamNet hôm 12/8 vừa qua trích lời một vị tướng của Bộ Quốc phòng Việt Nam thì việc sân golf ngay cạnh phi cảng hàng không và sân bay quân sự Tân Sơn Nhất ‘không làm ách tắc’ giao thông.
“Liên quan đến việc làm rõ nguyên nhân tình trạng ách tắc tại Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất, Trung tướng Trần Đơn cho biết: “1-2 năm nay râm ran tại Quốc hội, rồi dân hay phản ánh chỗ sân golf trong sân bay. Tôi nghĩ cái này Bộ Quốc phòng đã có trả lời rất nhiều lần rồi.
“Thực ra cái lõm 127 ha trong sân bay, là sân golf bây giờ, báo cáo Phó Thủ tướng là chung quanh đấy đã bố trí các đơn vị phòng không để bảo vệ sân bay Tân Sơn Nhất”.
“Không phải vì cái cái sân golf ấy làm ách tắc Tân Sơn Nhất. Báo cáo Phó Thủ tướng là Bộ Quốc phòng được Thủ tướng cho phép làm sân golf là để cho sạch sẽ thôi.
“Đất đó vẫn là đất dự trữ quốc gia, của quốc phòng, của nhà nước, khi cần thiết thì có thể thu hồi bất cứ lúc nào. Hiện nay có hội nghị ở đây thì tôi nói cho chúng ta hiểu vấn đề cho nó đúng”, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng khẳng định.”
Nhà báo Phạm Chí Dũng vừa có bài trên trang Người Việt ra ở Hoa Kỳ hôm 25/9/2016 mô tả chuyện này:
“Năm 2016, sân bay này đã chính thức được dân gian đặt tên ‘sân bơi Tân Sơn Nhất’. Nếu những năm trước sân bay này còn chưa bị ngập sau những trận mưa lớn, thì vào năm nay chỉ sau một trận mưa khoảng 150mm, Tân Sơn Nhất đã biến thành một biển nước mênh mông.”
“Nếu không có sân golf quân đội thì Tân Sơn Nhất sẽ có được 80 vị trí đỗ và thêm một đường băng nữa.
“Từ sau 1975, sân bay Tân Sơn Nhất bị lấn chiếm diện tích méo mó. Hàng loạt đại gia nhóm lợi ích quân đội đã thẳng tay chiếm đoạt một phần Tân Sơn Nhất để làm sân golf, nhà hàng, khách sạn, chung cư.”
Trang golfasian.com giới thiệu về sân golf Tân Sơn Nhất như sau:
“Sân golf Tân Sơn Nhất có vị trí thuận lợi ngay cạnh sân bay bận rộn nhất Việt Nam (adjacent to Vietnam’s busiest airport)”.
“Đây là sân có 156 hectares, 36 lỗ, do hãng Nelson & Haworth Golf Course Architects thiết kết.”
Cũng trang này cho biết sau khi được hoàn tất năm 2015, sân golf Tân Sơn Nhất, “chỉ cách Quận 1 có 30 phút, và nằm ngay sát đường băng phi trường” và có tòa nhà câu lạc bộ chơi golf “thuộc loại lớn nhất châu Á”, đủ sức chứa tới 5.000 người.
Sài Gòn ngập nặng, kỷ luật ai?
Sự kiện các đường phố ở Saigon và Phi trường Tân Sơn Nhất bị ngập nặng, nước chảy như sông chỉ sau một trận mưa lớn, khiến Ủy ban Nhân dân TP.HCM răn đe sẽ kỷ luật lãnh đạo các quận huyện phường xã nào để xảy ra lấn chiếm kênh rạch làm cản đường thoát nước.
Khảo sát các điểm lấn chiếm kênh rạch tại Quận 9 sáng 28/9/2016, ông Lê Văn Khoa, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP.HCM nói với báo chí là chính việc quản lý lỏng lẻo ở địa phương nên mới xảy ra tình trạng chiếm đất, chiếm rạch làm thu hẹp dòng chảy.
Hai trận mưa được cho là lớn kỷ lục trong vòng 40 năm ở Saigon chiều 26 và 27 đã làm cho hệ thống thoát nước ở thành phố 5 triệu dân này bị tê liệt hoàn toàn, mưa chỉ kéo dài hơn 1 giờ nhưng đã biến TP.HCM thành một cái hồ khổng lồ.
Giới chuyên môn cho rằng, thiết kế tổng thể hệ thống thoát nước của TP.HCM cho đến năm 2020, là một thiết kế thiếu kiến thức chuyên môn, khiến khi có mưa vũ lượng cao, hệ thống thoát nước bị quá tải.
Formosa: ‘Chính phủ VN xử lý đơn kiện’
Formosa nói với truyền thông Đài Loan rằng họ đã nhận được thông tin nhưng không bình luận việc hàng trăm hộ ngư dân kiện đòi bồi thường.
Formosa nói vụ việc sẽ do chính phủ Việt Nam xử lý.
Ông Dư Khánh Chương, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh, được Trung Ương Xã, cơ quan thông tấn xã quốc gia của Đài Loan dẫn lời nói rằng công ty đã nhận được toàn bộ thông tin liên quan đến các vụ kiện, nhưng nói rằng vấn đề này sẽ do chính phủ Việt Nam giải quyết.
Công ty không can dự vấn đề này, và do đó không thể bình luận, ông Dư nói.
Ông nói rằng Formosa đang cố gắng hết sức mình để thực hiện cam kết bảo vệ môi trường theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam, và nói thêm rằng những nỗ lực của công ty đã giành được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng tại địa phương.
Hôm 27/9, Tòa án Nhân dân Thị xã Kỳ Anh nhận 506 bộ hồ sơ của các hộ ngư dân khởi kiện đòi bồi thường thiệt hại.
Vào tuần trước, hơn 1000 hộ gia đình tại huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, gửi đơn đến Quốc hội và Chính phủ “yêu cầu chi trả tiền bồi thường thiệt hại” vì môi trường biển bị tàn phá.
Bức thư đề ngày 22/9/2016 đề nghị Quốc hội và Chính phủ trích hơn 2 ngàn tỉ đồng từ số tiền 11.500 tỉ đồng mà họ mô tả là Công ty Formosa đã thanh toán toàn bộ để bồi thường cho hơn 1.100 hộ dân.
Trước đó, chính phủ Việt Nam nói Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã chuyển đủ 500 triệu đôla bồi thường cho phía Việt Nam.
Hôm 30/06 Formosa chính thức xin lỗi và nhận trách nhiệm cho hiện tượng cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung, bồi thường 500 triệu đôla cho thiệt hại về kinh tế cho người dân, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, bồi thường xử lý ô nhiễm, phục hồi môi trường biển tại bốn tỉnh miền Trung.
Tòa án Việt Nam kém lắng nghe?
Luật sư Ngô Ngọc TraiGửi tới BBC Tiếng Việt từ Hà Nội
Hôm 26/9 khoảng 600 giáo dân ở tỉnh Nghệ An đã vượt quãng đường dài 200km đến gửi đơn kiện tại Tòa án thị xã Kỳ Anh thuộc tỉnh Hà Tĩnh, nơi có khu công nghiệp gang thép Formosa thủ phạm gây ra thảm họa cá chết ở biển miền Trung.
Hình ảnh trên mạng cho thấy khi người dân đến nơi tòa án đã đóng cổng, người dân đứng ngoài và lực lượng công an bảo vệ đứng phía trong sân tòa.
Trong khi tòa án được xem là nơi thực thi công lý, nơi người dân tìm đến cậy nhờ để bảo vệ quyền lợi.
Kém lắng nghe
Có nhiều dẫn chứng cho thấy ngành tòa án kém lắng nghe và yếu kém trong xử lý công việc.
Ví như tình trạng người dân bị cản trở không được vào tham dự phiên tòa xét xử công khai. Đó là việc bảo vệ cổng tòa án lấy lý do đảm bảo an ninh trật tự không cho người dân vào tham dự phiên tòa.
Đây là hành vi vi phạm pháp luật rõ ràng, lại thường xảy ra ở những cơ quan tư pháp lớn như Tòa án phúc thẩm tối cao và Tòa án thành phố Hà Nội, nơi xét xử nhiều vụ án lớn được dư luận quần chúng quan tâm.
Tình trạng này đã được báo chí phản ánh nhiều lần và bản thân tôi mấy năm trước cũng đã gửi đơn kiến nghị tới Tòa án tối cao và Tòa án Hà Nội đề nghị chấn chỉnh sửa đổi.
Nhưng tới nay thực trạng vẫn không thay đổi. Điều này chỉ có thể bởi ngành tòa án đã yếu kém năng lực lắng nghe và kém năng lực xử lý công việc.
Tình trạng kém lắng nghe của ngành tòa án còn thể hiện ở việc, tại những phiên tòa luật sư hay bị ngắt lời khi đặt câu hỏi và trình bày các lập luận.
Tình trạng kém lắng nghe của ngành tòa án còn thể hiện ở việc, tại những phiên tòa luật sư hay bị ngắt lời khi đặt câu hỏi và trình bày các lập luận.
Thẩm phán chủ tọa thường lấy quyền điều khiển phiên tòa của mình để cản trở luật sư làm rõ các tình tiết của vụ án.
Lý do là bởi thẩm phán chủ tọa không đủ kiên nhẫn để lắng nghe, hoặc là vì diễn tiến của việc hỏi và lập luận sẽ làm rõ và dẫn vụ án theo chiều hướng khác trái với hướng dự định của án bỏ túi.
Tất cả những điều đó về bản chất đều thể hiện khả năng lắng nghe kém của ngành tòa án, mà rồi từ việc lắng nghe kém sẽ khiến công lý không được thực thi.
Nữ thần công lý
Tòa án được coi là nơi thực thi công lý và là nơi người dân tìm đến để cậy nhờ bảo vệ quyền lợi. Vậy lâu nay tòa án lắng nghe người dân thế nào và thực thi công lý ra sao?
Tìm hiểu thì thấy, một hình tượng của các tòa án trên thế giới là hình tượng Nữ thần công lý, có một dải băng che mắt, một tay cầm kiếm và một tay cầm cán cân công lý.
Lý giải tại sao Nữ thần lại bịt mắt người ta đã cho cách hiểu rằng đó là để nữ thần được công tâm. Nữ thần không nhìn để không biết anh ăn mặc ra sao, kẻ giàu có hay nghèo hèn, kẻ quan chức hay người bình dân, người quen thân hay kẻ xa lạ.
Nữ thần bịt mắt để không thiên vị và nữ thần sẽ chỉ lắng nghe.
Nữ thần sẽ lắng nghe và sau khi lắng nghe các ý kiến Nữ thần sẽ thực thi công lý.
Nữ thần công lý bịt mắt và làm việc bằng đôi tai.
Theo đó sự lắng nghe là điểm quan trọng nhất để thực thi công lý.
Vậy nhưng lắng nghe lại là điểm yếu nhất của hệ thống tòa án Việt Nam.
Trong phiên tòa người ta không lắng nghe vì án đã được dự liệu bỏ túi. Ngoài phiên tòa người ta không muốn lắng nghe tiếp nhận giải quyết những vụ việc phức tạp như việc kiện Formosa.
Vậy nhưng lắng nghe lại là điểm yếu nhất của hệ thống tòa án Việt Nam.
Hệ thống tòa án là một bộ phận của hệ thống bộ máy nhà nước kém lắng nghe.
Người ta chỉ muốn nghe những điều muốn nghe, và không muốn nghe những ý kiến khác trái chiều.
Những lời nói khác sẽ bị ngắt, bị cản trở, người nói có thể bị quy chụp xử lý.
Đó là thực trạng về năng lực lắng nghe của ngành tòa án Việt Nam.
Và khả năng lắng nghe sẽ tương ứng với khả năng thực thi công lý.
Ở những nước có nền tư pháp văn minh tiến bộ, họ thiết lập hệ thống tòa án mà hoạt động của tòa hầu như không làm gì khác ngoài việc lắng nghe.
Bồi thẩm đoàn ở các phiên xét xử chỉ ngồi nghe, họ nghe bên công tố, nghe luật sư các bên đặt câu hỏi và trình bày lập luận. Ngoài việc lắng nghe bồi thẩm đoàn không làm gì khác, sau khi lắng nghe bồi thẩm đoàn sẽ biểu quyết về vụ án.
Việc lắng nghe theo đó được coi trọng đúng như ý nghĩa hình tượng của Nữ thần công lý.
Năng lực lắng nghe tương ứng với năng lực thực thi công lý. Ngành tòa án nên hiểu được làm sao để người dân có niềm tin và sự tín nhiệm vào tòa.
Trở lại việc kiện Formosa
Tòa án huyện Kỳ Anh hẳn là chẳng mong muốn tiếp nhận một vụ kiện phức tạp như vụ kiện Formosa. Cho nên phải sau một hồi đấu tranh thì cổng tòa mới được mở để người đi nộp đơn kiện vào làm việc. Và đến cuối ngày 26/9 tòa án đã tiếp nhận một số đơn kiện của bà con ngư dân.
Theo quy định pháp luật thì trong thời hạn tám ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện nếu không thụ lý thì tòa án phải trả lời cho người khởi kiện biết.
Vậy liệu tòa án Kỳ Anh có thụ lý vụ kiện đòi bồi thường Formosa? Hay là từ chối giải quyết và đưa ra một lý do thiếu thuyết phục nào đó?
Việc này một lần nữa sẽ cho thấy năng lực lắng nghe và giải quyết sự vụ của ngành tòa án. Và cho thấy khả năng thực thi công lý của tòa đến đâu.
Ngành tòa án nên nhớ rằng dù cho phán quyết có chấp nhận yêu cầu bồi thường hay không thì điều tối thiểu vẫn là phải lắng nghe các ý kiến.
Tức là ngay cả khi tòa án bác bỏ yêu cầu đòi bồi thường và cho đó là công lý thì điều cần thiết vẫn là phải lắng nghe ý kiến các bên.
Bằng cách tổ chức phiên tòa để lắng nghe cơ sở dẫn chứng và lập luận của các bên.
Bài thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả, một luật sư đang hành nghề tại Hà Nội.
Người Đức không muốn ‘dính’ vụ Trịnh Xuân Thanh?
3 tuần sau khi xuất hiện thông tin Trịnh Xuân Thanh bỏ trốn và đã trốn sang Đức, gần 1 tuần sau khi Tổng bí thư Trọng “tự cơ cấu” vào Đảng ủy Công an trung ương, Đại sứ quán Đức đột nhiên tổ chức một cuộc họp báo vào ngày 28/9/2016 tại Hà Nội.
Chủ đề chính là về vụ Trịnh Xuân Thanh.
Nội dung đáng chú ý: Phó Đại sứ Wolfang Manig cho biết Việt Nam đã phát lệnh truy nã quốc tế ông Trịnh Xuân Thanh thông qua Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế Interpol. Đến nay, vẫn chưa có thông tin chi tiết cho biết nhân vật đó đang ở đâu. Khi chưa có thông tin chi tiết về việc ông Trịnh Xuân Thanh đang ở đâu thì vấn đề về việc dẫn độ nhân vật này không được đặt ra.
Chắc hẳn câu trả lời của phía Đức đã khiến giới quan chức đảng, đặc biệt là ông Nguễn Phú Trọng, tràn trề thất vọng. Về thực chất, câu trả lời đó có hai phần: thứ nhất, không khẳng định sự hiện diện của Trịnh Xuân Thanh trên đất Đức và do đó có thể hiểu ông Thanh đang có thể ở bất cứ nơi nào trên thế giới, kể cả… Việt Nam; thứ hai, không hứa hẹn bất cứ một động tác hỗ trợ tư pháp nào để giúp chính quyền Việt Nam tìm ra, hoặc nếu tìm được thì sẽ dẫn độ Trịnh Xuân Thanh về Việt Nam.
Câu trả lời của phía Đức như thể vụ Trịnh Xuân Thanh là… chuyện nội bộ triều đình Việt Nam.
Nỗi ám ảnh đối với chính quyền Việt Nam về thực tế giữa Việt Nam và Đức chưa có hiệp định dẫn độ đã trở nên hiện thực hóa một cách trần trụi.
Cách đây một tuần khi hùng hổ (hoặc miễn cưỡng) phát lệnh truy nã quốc tế đối với Trịnh Xuân Thanh, Bộ Công an Việt Nam còn cho rằng cho dù không có hiệp định dẫn độ thì những quy định về tương trợ tư pháp quốc tế cũng có thể giúp Việt Nam nhận được Trịnh Xuân Thanh từ bàn tay Interpol hoặc cảnh sát một quốc gia nào đó. Một quan chức công an còn khẳng định với báo chí là Interpol có “kênh riêng” để bắt Trịnh Xuân Thanh.
Nhưng cho tới giờ, thực tế sống sượng là trên danh sách truy nã quốc tế của Interpol vẫn không hề có cái tên Trịnh Xuân Thanh. Cũng không có bất kỳ tin tức nào về sự tồn tại của Trịnh Xuân Thanh trên thế giới, ngoài tin lan truyền trên mạng xã hội về Trịnh Xuân Thanh đang đánh bài ở… đảo Phú Quốc.
Tổng bí thư Trọng sẽ phải làm gì để khỏi bị bẽ mặt và xua đi nỗi ám ảnh về sự thất bại đang hiện hình đối với chiến dịch được coi là “chống tham nhũng” của ông? Chẳng lẽ ông lấy danh nghĩa Thường vụ Công an trung ương để xua gần 500 tướng công an cùng đội quân “”công an Việt Nam giỏi nhất thế giới” đi lục soát từng nhà ở Việt Nam để tìm ra Trịnh Xuân Thanh?
Còn nếu không làm thế, e rằng ông Trọng sẽ đánh mất một nhân chứng quý giá để “đối chất” với một mục tiêu trung tâm ở miền Nam mà ông đang nhắm đến: “hổ” Đinh La Thăng.
Trong một động thái có vẻ liên quan mật thiết với chiến dịch “chống tham nhũng” của Tổng bí thư Trọng, cây bút Huy Đức vừa tung bài thứ hai của mình – “Tảng băng nổi” về lịch sử nhân vật Đinh La Thăng ở Tập đoàn PVN – trên mạng xã hội, sau bài đầu tiên mang tựa đề “THĂNH hay THĂNG”.
Trong tình thế không thể bắt được Trịnh Xuân Thanh, Tổng bí thư Trọng có lẽ đang tính đến chiến thuật “bỏ ruồi, bắt hổ”.
Lê Dung / SBTN
Chính quyền CSVN lại hẹn đến tháng 10
mới đền bù thiệt hại cho ngư dân
Trong thời gian qua, liên tục xảy ra những đợt nộp đơn khiếu kiện đòi Tập đoàn Gang thép Hưng Nghiệp Formosa phải đền bù thiệt hại cho ngư dân với số lượng lên đến cả ngàn hồ sơ. Chiều ngày 27/9/2016, ông Vũ Văn Tám, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn CSVN đã thông báo đến tháng 10, ngư dân mới có thể nhận tiền đền bù vụ Formosa xả thải hủy hoại môi trường, gây ra thảm họa cá chết.
Ông Vũ Văn Tám còn cho biết, việc đền bù thiệt hại phải do thủ tướng chính phủ CSVN phê duyệt định mức, dựa vào những con số thiệt hại từ chính quyền địa phương báo cáo lên, rồi từ đó mới áp giá đền bù, hỗ trợ cho ngư dân. Từ những con số thiệt hại có được, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn mới tổng hợp thiệt hại, gửi cho Bộ Tài chính rồi mới trình lên thủ tướng chính phủ. Số tiền đền bù nằm trong khoản 500 triệu Mỹ kim mà chính phủ CSVN nhận từ Tập đoàn Hưng Nghiệp Formosa.
Trước đó, vào ngày 27/8/2016, tại Thừa Thiên Huế, cũng chính ông Vũ Văn Tám cho biết ngư dân sẽ được đền bù vào tháng 9/2016.
Trong khi đó, tại xã Kỳ Lợi, vào ngày 22/9/2016, 1088 hộ dân xã Kỳ Lợi (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) đã cùng ký tên nộp đơn lên chính phủ, quốc hội CSVN yêu cầu phải nhanh chóng chi trả, đền bù thiệt hại trong số tiền 500 triệu Mỹ kim mà Formosa đã chuyển cho chính phủ Việt Nam. Số tiền mà hơn 1,000 hộ dân này yêu cầu phải trả cho họ lên đến gần 2,200 tỷ đồng (tương đương 99 triệu Mỹ kim), tức là gần bằng 1/5 số tiền mà Tập đoàn Formosa thỏa thuận đền bù với chính quyền CSVN.
Chính quyền Hà Tĩnh đã từng tổ chức họp các hộ dân tại xã Kỳ Lợi để yêu cầu họ kê khai tài sản thiệt hại theo những bảng mẫu hướng dẫn đã in sẵn. Người dân tại đây đã không chấp nhận sự áp đặt của chính quyền, vì họ cho rằng thiệt hại của họ nhiều hơn so với những gì trong bảng mẫu hướng dẫn của chính quyền đưa ra. Để phản đối sự áp đặt này, người dân đã bỏ về, tỏ thái độ bất hợp tác.
Ngọc Quân/SBTN
Linh Mục Lê Ngọc Thanh
kêu gọi chung sức tài trợ cho ngư dân khởi kiện Formosa
Linh Mục Đặng Hữu Nam thuộc giáo phận Vinh đang làm nên lịch sử, khi dẫn đầu 600 ngư dân Nghệ An chính thức nộp đơn khởi kiện Formosa. Để ủng hộ cho việc làm chính nghĩa này, Linh Mục Lê Ngọc Thanh – Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn- vừa mới có một bức thư đăng trên FB Sài Gòn Báo ngày 27/09, kêu gọi mọi người dân Việt Nam cả trong nước lẫn hải ngoại, hãy cùng nhau góp phần tài trợ cho những ngư dân dám đứng ra khởi kiện Formosa.
Theo lời của Linh Mục Đặng Hữu Nam, vụ 600 ngư dân Nghệ An khởi kiện Formosa chỉ là bước khởi đầu của một chiến dịch lâu dài. Hiện nay đã có nhiều ngư dân thuộc các vùng khác của Hà Tĩnh cũng tham gia tự nộp đơn kiện. Và trong tương lai, số ngư dân tham gia kiện Formosa dự kiến sẽ còn tăng lên.
Theo cách tính sơ khởi của Linh Mục Lê Ngọc Thanh, chỉ 600 hồ sơ kiện đầu tiên đã cần chi phí lên đến 3 tỉ VNĐ (khoảng USD140,000). Linh Mục Đặng Hữu Nam và một số ân nhân thầm lặng đã góp công sức để khởi lên đốm lửa đầu tiên này. Trong tương lai, những hồ sơ kiện của các ngư dân khác sẽ cần thêm chi phí. Mà những ngư dân vốn đã khánh kiệt vì Formosa, nghèo càng thêm nghèo, lấy đâu ra tiền để làm công việc này. Mà khởi kiện Formosa không còn là cho riêng các ngư dân 4 tỉnh Miền Trung. Đó là tương lai của cả một dân tộc Việt Nam!
Vì lý do đó, Linh Mục Thanh đã kêu gọi mọi người dân Việt Nam hãy tham gia vào việc đóng góp, gây quĩ, để tài trợ cho những đơn kiện Formosa của ngư dân đạt đến kết quả sau cùng.
Sau đây là toàn văn của lá thư kêu gọi của Linh Mục Lê Ngọc Thanh trên Sài Gòn Báo
Đóng góp ủng hộ pháp ly cho dân kiện Formosa
Cả ngày hôm qua, chúng ta đã thấy 600 người đại diện cho 600 gia đình ở vùng thuộc giáo xứ Phú Yên, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An – một điểm nhỏ trong 4 tỉnh Miền Trung bị thiệt hại trực tiếp từ việc xả thải vô trách nhiệm của nhà máy thép Formosa – đi kiện.
Theo cách tính toán án phí ban đầu cho 600 hồ sơ này đã lên tới gần 3 tỉ đồng tiền Việt Nam.
Dân ở đây đã nghèo lại mắc cái eo, nên thật khó khăn để có tiền đóng án phí.
Cha Antôn Đặng Hữu Nam và một số ân nhân đã âm thầm và công khai góp sức cho việc này. Trong tương lai, vụ kiện chắc chắn sẽ còn được nhiều dân nghèo khác của 4 tỉnh bị thiệt hại đâm đơn kiện đòi đề bù thiệt hại, vì đó là quyền lợi chính đáng của họ.
Và qua họ, biển Việt Nam có thể được tẩy uế và nòi giống Việt Nam bớt chút phần bị đe dọa.
Chỉ trong ngày hôm qua, nhiều anh chị em đã qua mạng Facebook và các cách thức khác đã đề nghị chúng tôi đứng kêu gọi trợ giúp cho dân khiếu kiện.
Hôm nay (27.09.2016), sau khi đã trao đổi với một số người, chúng tôi quyết định tự nguyện tiếp nhận những đóng góp của anh chị em khắp nơi đóng góp cho dân đikiện Formosa.
Ở thời điểm này tập trung cho dự án Dân Phú Yên – Quỳnh Lưu kiện Formosa, nên mọi đóng góp có nghĩa chuyển về hết cho cha Antôn Đặng Hữu Nam là người đang cùng với dân đi khiếu kiện.
Quý vị có thể chuyển tiền đến:
1. Chuyển khoản trực tiếp:
Đặng Hữu Nam
Maritime Bank (USD): 22001372001570.
Maritime Bank (VNĐ): 22001012900830.
2. Chuyển tiền mặt:
- Miền Bắc: Linh mục Giuse Trịnh Ngọc Hiên, Bề trên DCCT Hà Nội, 180/2 Nguyễn Lương Bằng, quận Đống Đa, Hà Nội – đt: 0936051221
- Miền Nam: Linh mục Antôn Lê Ngọc Thanh, Phòng CLHB, 38 Kỳ Đồng, quận 3, Sài Gòn.
Kính chúc anh chị em bình an,
Xin phước lành của Thiên Chúa là tình yêu và sức mạnh ở cùng anh chị em.
Sài Gòn, ngày 27.09.2016
Lm. Antôn Lê Ngọc Thanh, CSsR
Đoàn Hưng / SBTN
Miền Tây Nam bộ tràn ngập nông sản Trung Cộng
Ghi nhận của SBTN tại siêu thị và chợ ở Long Xuyên và Châu Đốc của tỉnh An Giang, rất nhiều hàng rau củ và thực phẩm nơi đây được nhập cảng về từ Trung Cộng, Thái Lan, Ấn Độ và Mỹ.
Gần 20 loại rau, củ từ hành tím, hành tây, gừng đến các loại đậu bán tại Long Xuyên và Châu Đốc đều được chở bằng đường bộ từ biên giới phía bắc vào. Các xe đẩy bán dạo trong miệt sâu của huyện lỵ, đều bán hàng hóa rau củ nhập về từ Trung Cộng.
Góp mặt trong các mặt hàng rau, củ giá rẻ còn có hành tím của Ấn Độ. Trong khi hành tím của Trung Cộng là 14,000 đồng/kg, thì hành tím của miệt Vĩnh Châu (Sóc Trăng) giá đến 22,000 đồng/kg, còn với hành tím Ấn Độ, giá chỉ từ 7,000 đồng/kg.
Những loại trái cây như bòn bon, măng cụt, me ngọt, trái mây, xoài, sầu riêng, thanh long ruột vàng… thì lại là hàng của người Thái. Những sản phẩm này vào thị trường Việt Nam bằng cả đường nhập cảng chính ngạch lẫn tiểu ngạch.
Đối với các loại thịt, cá… người tiêu dùng ở An Giang lại chọn mua sản phẩm nhập cảng từ các nước như: Ấn Độ, Hoa Kỳ, Pháp, Canada. “Hai năm nay, gia đình tôi chuyển sang ăn thịt trâu Ấn Độ hoặc gà Tây của Mỹ, chứ không ăn sản phẩm của nông dân trong nước. Thịt trâu Ấn Độ vừa rẻ lại vừa thơm, ngon. Tại siêu thị, đùi trâu giá bán chỉ 123,000 đồng/kg, gà Mỹ bán chưa tới 30,000 đồng/kg” – chị Trần Thị Mỹ Lệ, phường Mỹ Long, thành phố Long Xuyên, chia sẻ.
Ngoài ra, theo tìm hiểu của phóng viên, tại các chợ đầu mối, những mặt hàng nông sản Trung Cộng được các tiểu thương mua, đem về vùng nông thôn bán lại. Vì vậy, nông sản Trung Cộng đã len lỏi khắp mọi ngõ ngách miền quê ở đồng bằng sông Cửu Long.
“Trước đây tôi còn phải đi xuống Long Xuyên lấy hàng chứ bây giờ thì người ta giao hàng tận nơi cho tôi, táo Tàu, tỏi Sơn Đông gì cũng có hết. Nhờ mua với giá rẻ nên bán rất có lời” – chị Nguyễn Thị Tường (Ba Tường), một người buôn bán ở xã Phú Bình, huyện Phú Tân (An Giang), cho biết.
Không riêng gì ở An Giang, nhiều chợ nông thôn địa phương như Cần Thơ, Bến Tre, Hậu Giang, Vĩnh Long, Kiên Giang, Tiền Giang… các mặt hàng nông sản Trung Cộng đều được bày bán.
“Nho Trung Cộng rất dễ mua ở các chợ thuộc Châu Thành (Bến Tre), loại nho này màu đen giống như nho Mỹ nhưng chỉ có 30,000 đồng/kg. Tỏi Trung Cộng có tép lớn, khi lột vỏ ra sẽ thấy màu trắng, dễ phân biệt với tỏi trong nước” – bà Lê Thị Hạnh – người dân ở thị trấn Châu Thành, huyện Châu Thành, Bến Tre nói.
Vũ Minh Ngọc / SBTN
Triển vọng kinh tế Việt Nam
gặp thách thức do nông nghiệp tụt hậu
Sự tụt hậu của ngành nông nghiệp đang làm giảm triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm nay và có thể mất sự cạnh tranh với nước láng giềng Campuchia.
Theo báo cáo Cập Nhật Triển Vọng Phát Triển Kinh Tế Việt Nam năm 2016 và 2017 vừa được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đưa ra hôm 27/9, tăng trưởng GDP của Việt Nam sẽ thấp hơn kế hoạch đề ra. ADB đã giảm dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam xuống còn 6,0% cho năm nay và 6,3% cho năm sau do sự sụt giảm của ngành nông nghiệp và khai khoáng.
Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP trong năm 2016 là 6,7%. Tuy nhiên theo dự báo của ABD và các tổ chức giám sát kinh tế khác, Việt Nam khó có thể hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế đầy tham vọng cho cả năm nay.
Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, đồng thời dẫn đầu về sản xuất cà phê robusta, do đó sản lượng nông nghiệp sụt giảm của Việt Nam đã kéo tăng trưởng GDP xuống thấp.
Theo chuyên gia nông nghiệp Võ Tòng Xuân, Việt Nam trên thực tế rất thiếu các thương hiệu nổi tiếng về nông sản, kể cả đối với mặt hàng thế mạnh là gạo. Và theo ông, thương hiệu gạo Việt Nam đang kém xa Thái Lan và đang tụt hạng so với Campuchia do chạy theo số lượng.
Ông Xuân nói: “Campuchia không cần khối lượng chỉ cần chất lượng. Cũng như Thái Lan chỉ cần chất lượng. Trong khi Việt Nam chỉ chạy theo khối lượng. Nhà nước cũng muốn thay đổi nhưng không thể bằng chất lượng của gạo Thái Lan và Campuchia bởi không ai muốn trồng giống lúa năng xuất thấp.”
Theo Việt Nam Net đưa tin, Việt Nam đang tụt hạng trong xuất khẩu gạo gần đây và mất các hợp đồng ở các thị trường truyền thống trong khi gạo Thái Lan vẫn ở đẳng cấp cao và gạo Campuchia thì ngày càng tiến lên khẳng định vị thế. Điều này đang phản ánh nỗi lo về sự tụt hậu trong nông nghiệp của Việt Nam.
Theo tiến sỹ Xuân, tình trạng hạn hán ở Đồng Bằng Sông Cửu Long và tốc độ biến đổi khí hậu nhanh chóng cùng tình trạng thực phẩm nhiễm độc trên khắp cả nước cũng đang ảnh hưởng tới khả năng cạnh tranh của ngành nông nghiệp Việt Nam. Nhưng ông nói rằng sự quản lý yếu kém của chính phủ là nguyên nhân chính.
Ông Xuân cho biết thêm: “Do con người và do nhà nước chỉ đạo. Đó là thất bại. Ví dụ năm nay chịu thất bại rất lớn, lớn nhất trong mọi năm. Lỗi không phải của người dân mà là lỗi của nhà nước, do đầu óc của người lãnh đạo. Mình phải sử dụng và dựa vào thiên nhiên để sống chứ chống thiên nhiên thì mình sẽ bị thiệt hại rất nhiều.”
Giáo sư Xuân nói ông hy vọng những sai lầm này sẽ chấm dứt dưới sự điều hành của chính phủ mới và chuyển sang một sự sản xuất lành mạnh hơn và có hiệu quả kinh tế cao hơn.
Theo số liệu của Tổng Cục Thống Kê Việt Nam công bố hôm 28/6, khu vực nông lâm nghiệp và thuỷ sản chiếm tỷ trọng gần 16% trong cơ cấu kinh tế 6 tháng đầu năm nay. Khu vực công nghiệp chiếm gần 33% và khu vực dịch vụ chiếm hơn 41%.
Mỹ lo ngại về án tù đối với các blogger, nhà hoạt động Việt Nam
Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Hai bày tỏ lo ngại về hai phán quyết của tòa án Việt Nam kết án tù một nhà hoạt động tranh đấu cho quyền sử dụng đất và y án tù đối với hai blogger chính trị.
Phát biểu trong cuộc họp báo hàng ngày, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner nói:
“Việc nhà chức trách Việt Nam sử dụng những điều khoản hình sự để trừng phạt những người thực hành quyền tự do biểu đạt là điều đáng lo ngại.” Ông nói thêm: “Chúng tôi kêu gọi chính phủ phóng thích ba người này cũng như những tù nhân lương tâm khác và cho phép tất cả người dân Việt Nam bày tỏ quan điểm chính trị của mình và tụ tập một cách ôn hòa mà không sợ bị trả đũa.”
Hôm thứ Năm tuần trước, một tòa án cấp cao hơn đã giữ nguyên bản án 5 năm tù giam đối với ông Nguyễn Hữu Vinh, 60 tuổi, tức blogger Anh Ba Sàm, và bản án 3 năm tù giam đối với cộng sự của ông, bà Nguyễn Thị Minh Thúy, 36 tuổi. Tòa án tái khẳng định họ đã lạm dụng quyền tự do của mình và gây tổn hại cho lợi ích của nhà nước.
Hai blogger này bị tuyên án vào tháng Ba và kể từ đó những tổ chức nhân quyền và tự do báo chí đã kêu gọi nhà chức trách trả tự do cho họ.
Hôm 20 tháng 9, Tòa án Nhân dân Quận Đống Đa ở Hà Nội kết án bà Cấn Thị Thêu 20 tháng tù giam về cáo buộc gây rối trật tự công cộng. Đây là lần thứ hai nhà hoạt động vì quyền sử dụng đất này bị giam giữ về tội trạng tương tự.
Bà Thêu, 54 tuổi, bị kết tội tại một phiên tòa kéo dài nửa ngày, ba tháng sau khi bà bị bắt vì biểu tình bên ngoài cơ quan công quyền phản đối điều mà bà gọi là những vụ chiếm đất phi pháp.
Một cuộc ‘thanh trừng’ trong đảng ở Việt Nam?
Một loạt các tin tức tiêu cực về bí thư các cấp ở Việt Nam, cả trên báo chính thống lẫn mạng xã hội thời gian qua, “dẫn tới nhiều đồn đoán và bất an trong xã hội” về khả năng “mất kiểm soát” trong Đảng Cộng sản, các nhà quan sát cho biết.
Mới nhất, báo chí Việt Nam hôm 26/9 đưa tin rằng, một bí thư xã ở tỉnh miền trung Quảng Nam đã bị cách chức vì “quan hệ bất chính” và “ngoài luồng” với nữ cán bộ đoàn.
Một ngày trước đó, bí thư huyện đảo Lý Sơn Nguyễn Viết Vy, được coi là trẻ nhất tỉnh Quảng Ngãi, phải đính chính qua tờ Tiền Phong rằng ông “không phải con ông cháu cha” như những lời đồn thổi.
Trước đó ít ngày, Bí thư tỉnh ủy Thanh Hóa phải lên tiếng bác bỏ thông tin đồn đoán trên mạng xã hội về việc ông “có bồ nhí” và nói rằng đó là “một sự vu khống trắng trợn”.
Nếu tìm kiếm chữ “bí thư” trên trang Google xuất hiện 14 triệu kết quả tìm kiếm cả trên trang chính thống lẫn “lề trái” trong vài chục giây.
Trước các thông tin liên tục xuất hiện về những người đứng đầu đảng ở các cấp địa phương, giáo sư Tương Lai nói với VOA Việt Ngữ: “Đất nước đối diện với những vấn đề quá bất bình thường. Một trận địa tư tưởng bị rối loạn nó phản ánh một cái gì? Phản ánh rằng cái đảng này mất kiểm soát. Cái nước này mất kiểm soát. Và vì vậy nó gây nên một nỗi bất an trong dân rất rõ ràng”.
Nguyên cố vấn cho cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt nêu dẫn chứng về vụ nổ súng ở Yên Bái, làm bí thư và chủ tịch tỉnh này thiệt mạng.
Giáo sư Tương Lai nói thêm: “Nhưng mà, sau đó, không hề có một giải thích nhất quán, công khai minh bạch. Nếu như mà có một kết luận rõ ràng, thì sẽ khiến cho dư luận không bàn tán thêm tiếp rằng đây là nội bộ đảng thanh trừng lẫn nhau, và lần này, phải giở tới súng”.
Hồi giữa tháng này, Yên Bái đã bầu nữ bí thư tỉnh ủy đầu tiên lên thay ông Phạm Duy Cường, nạn nhân của vụ xả súng, trong khi chính quyền trong nước vẫn chưa thông tin thêm về vụ việc.
Nhà quan sát về tình hình chính sự ở Việt Nam này cũng nêu các vụ Formosa, ông Trịnh Xuân Thanh và vụ nhà máy thép Tôn Hoa Sen để làm dẫn chứng cho “trận địa tư tưởng bị rối loạn đó”.
Ông Thanh hiện bị truy nã quốc tế sau khi bỏ trốn trong bối cảnh Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giao cho các cơ quan liên quan “kiểm tra, xem xét, và kết luận” thông tin liên quan tới Phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, nhất là vụ xe sang trị giá nhiều tỷ đồng.
‘Lái’ dư luận?
Anh Nguyễn Đình Hà, một người từng chạy đua vào Quốc hội Việt Nam trên danh nghĩa ứng viên độc lập, nói với VOA Việt Ngữ về các thông tin liên quan tới nhiều “bí thư” ở trong nước thời gian qua: “Chúng ta đã biết, nền báo chí Việt Nam chịu sự giám sát, quản lý rất là chặt của Ban Tuyên giáo các cấp cũng như là hệ thống kiểm duyệt rất là chặt chẽ. Tôi thấy rằng không thể nào có sự tự nhiên, bỗng nhiên có thông tin đó tuồn ra cho báo chí, và cũng không bỗng nhiên báo chí được đăng như thế”.
Nhà hoạt động xã hội này nói tiếp: “Tôi nghĩ rằng đó là sự ẩn ý nào đó, chiêu trò, cuộc đấu đá hay là liên quan tới động cơ chính trị nào đó đằng sau các bài viết này. Và nó có thể là một sự đấu đá ở bên trong nội bộ cơ quan của đảng”.
Anh Hà nói thêm rằng trong xã hội Việt Nam “hiện đang có rất nhiều câu chuyện nóng bỏng khác so với câu chuyện bí thư này, mà người ta muốn sử dụng các câu chuyện này để kéo dư luận sang hướng khác”.
Nhà hoạt động xã hội này lấy ví dụ về chuyện người dân Nghệ An “kéo vào Hà Tĩnh để nộp đơn kiện Formosa” trong khi theo anh, “báo chí chính thống đưa tin rất là ít”.
Khi được hỏi là liệu phải chăng xảy ra nhiều vụ việc liên quan tới các bí thư cấp dưới nên Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng mới lần đầu tiên tham gia đảng ủy công an Việt Nam để theo lời một số nhà quan sát để “thị uy”, giáo sư Tương Lai nói rằng “cũng nhiều người phân tích như thế”.
Ông nói thêm: “Đấy là một nước cờ rất thấp, để tự minh chứng rằng tôi là tổng bí thư, nhưng nếu tôi không trực tiếp vào đảng ủy công an, thì tôi không thể nào điều hành được các anh, thì tôi phải nhảy vào”.
VOA Việt Ngữ không thể liên hệ phỏng vấn đại diện chính quyền Việt Nam để hỏi phản ứng về các ý kiến trái chiều trên mạng.
Tuy nhiên, quan chức Việt Nam từng một số lần kêu gọi cảnh giác và xử lý các trang “xấu, độc” trên Internet.
Nhận xét
Đăng nhận xét